ՍԼԱՎԻԿ ՉԻԼՈՅԱՆ | Բանաստեղծություններ

ԱՄԵՆ ԻՆՉ ՏԵՂՆ Է

Սիրելը մեծ բան չէ.
ուղղակի
պետք է խորհրդակցել.
Իսկ խորհրդակցությունը
Մի օր կավարտվի,
երբ լռությունը կխփի ուսիդ
ու կասի,
գնա՜նք:

***
Բանաստեղծները
մուկ են
որոնք
մարդկանց կորցրած ոսկին
իրենց բույնն են քաշում
եւ հետո
մեկիկ-մեկիկ հանում
շարում են
իրենց բնի առաջ
ու ժիր ճստվստոցով
անմեղ հիանոմ
իսկ մարդիկ
ոսկին գտնելու
ուրախությունից
խելքները թռցրած
անմեղ մկներին են հաճախ տրորում
դրա համար
մկները վաղուց
էլ չեն հիանում
եւ իրենց բների
մթության մեջ են
գտած ոսկիները
խորունկ թաքցնում …

ԷՔՍՊՐՈՄՏ

Քո ոտնահետքերը
բերեցին
ինձ, խղճուկիս,
մի տխուր արբեցում,
որ,
ինչպես տեսնում ես,
դարձավ բանաստեղծություն.
ոտնահետքերդ…
(Բազմակետերն էլ
իզուր եմ դրել,
որ դու շունչ առնես):

ՓՈՂՈՑԻ ՇՆԵՐԸ ՄԻՇՏ
ՓՈՂՈՑՆԵՐՈՒՄ ՉԵՆ ՄԱՀԱՆՈՒՄ

Այնպես խաղաղ էր դրսում,
այնքան ցուրտ,
որ ոռնում էր մի շուն:
Մոտեցա նրան ու հարցրի.
շուն,
ի՞նչ կա աշխարհում.
ոչինչ, ասաց նա,

տաք տեղ եմ փնտրում:

ՄԻԱՅՆ ԲԵՆԶԻՆՈՎ

Կարդում եմ.
«Զգույշ, ներկված է»:
Ճանապարհին հանդիպում եմ մի ծանոթի.
բարեւում ենք.
խոսում է ինչ որ բանից,
իսկ ես դեռ կարդում եմ.
զգույշ, ներկված է:
Հասնում եմ,
իսկ նա սպասում է արդեն,
քայլում ենք կողք-կողքի,
մաշվում է ժամանակը,
իսկ ես դեռ կարդում եմ.
զգույշ, ներկված է:
Հասնում եմ տուն,
ակամա վերցնում եմ մի լրագիր
ու նորից մեկը
ուղեղիս միջից
սողում է ականջիս
ու շշնջում է.
ԶԳՈՒՅՇ, ՆԵՐԿՎԱԾ Է:

***

ես չեմ կորցրել
ոչ մի բան.
զգացմունք,
թեկուզ զգացողություն.
կեղտից անգամ քաշված օղին
ես դատարկում եմ իմ
պարզ ուղեղում,
ու հետո այդ կեղտը
դառնում է ոչինչ
կամ էլ այսպիսի
բանաստեղծություն:

ԿՈՄԻՏԱՍԻՆ

Մենք չիմացանք,
թե ինչ երգեցիր
օտար Փարիզի հոգեբուժարանում…
Բայց նվնվոցը դու դարձրիր լաց,
հանապազօր հաց,
տնքոցը հիվանդի` հորովել, հո՜, հո՜…
Եվ հիմա թեկուզ Լենկթեմուրը գա,
Էլ չենք հեծկլտա
թալանված մեր ապերջանկությամբ.
մի բահ էլ նրա ուսին կդնենք,
որ նա էլ երգի.

հորովել, հո՜, հո՜…

ՄԵՌՆԵԼՆ Է ԴԺՎԱՐ

Ինչ լավ կլիներ, որ փոս փորեի
Ու ահագին ոսկի գտնեի,
Թեկուզ հետո մի փոս փորեի
Այդ ահագին ոսկին թաղեի:
Օպերետտայից

Ես ի սկզբանե այնպես ծնվեցի
(և իմ կարծիքով բոլորն են այդպես),
որ առաջին օրն իսկ մտածել գիտեի,
բայց խոսել չէի կարող
ու պետք էլ չէր ինձ,
բայց մարդիկ ինձ այնքան չարչարեցին
խոսեցնելու համար,
որ մտածմունքս փոխվեց խոսելու.
և հետո խոսում, խոսում,
խոսում էի ու չէի պրծնում:
Միայն մի ելք կար.
այդպես խոսելով անցա այն աշխարհ,
որտեղից ի սկզբանե այնպես էի ծնվել,
որ առաջին օրն իսկ մտածել գիտեի:
Եվ այսքանից հետո
դեռ հարցնում եք,
թե` այն աշխարհից ո՞վ է ետ եկել:

ԱՍՔ ԱՆՎԱՆ ՄԱՍԻՆ

քսաներորդ դարում
կամ դարերում առհասարակ
անունները լինում հատուկ և հասարակ
հատուկ են կոչվում այն անունները,
որոնք դառնում են
հրվանդան, քաղաք, փողոց, արձան,
զբոսայգի, նավ, թխվածք և այլն,
օրինակ՝ Բերինգ, Վաշինգտոն, Պյոտր 1-ին,
Սասունցի Դավիդ, Նապոլեոն, Ժոզեֆինա և այլն։
Հասրակ են կոչվում այն անունները
որոնք դառնում են
հող,
օրինակ. մեր հարևան ղարսեցի մաուզերիստ
արտաշը, որը մինչև մեռնելն ասում էր.
«Սկորո բուդետ վայնա» մեքենավար կարոն,
որն ահագին պատիվ ուներ, տոմսավաճառ
հայրենասեր  Հայկը, 1946 թվի հայրենադարձներից
շատերը, հրաշալի յոթնյակը,
բոլոր թափառող գնչուները և այլն։
Բացառություն. քանի որ բոլոր հրվանդանները,
քաղաքները, արձանները, փողոցենրը, թխվածքները
և այլնը
առաջանում են հողից,
ուստի՝ բոլոր հատուկ անունները դառնում են
հասարակ
և ընդհակառակը, ու պտտվում,
օրինակ. ԵՐԿՐԱԳՈՒՆԴ։

RONDO
Դու լույսի մեջ
ես մթան
դու ինձ երբեք չես տեսնում
գնում եմ ես գլխիկոր
գլխի
գլխի
գլխիկոր
Ես լույսի մեջ
դու մթան
ես քեզ երբեք չեմ տեսնում
գնում ես դու գլխիկոր
գլխի
գլխի
գլխիկոր
Ես լույսի մեջ
դու լույսի
բնավ իրար չենք տեսնում
ու գնում ենք գլխիկոր
գլխի
գլխի
գլխիկոր

© Սլավիկ Չիլոյան, 1975