Գարնանային գլխապտույտ | Ժամանակակից հայ բանաստեղծները գարնան մասին

ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

ՇՐՋԱՊՏՈւՅՏ

Գարնանային պատկերներ

* * *
Ծաղկած ծառի վրա ծաղիկները
փոքրիկ ու ճերմակ օրորոցներ են,
և ճերմակ բարուրների մեջ արթնացել են
երեխաները, երեսները բացել ու ժպտում են…
Համրացած կանգնել ու նայում եմ`
Տեր Աստված, ի՜նչ հրաշալի ես
կրկնում անվերջ դու քո
գարունը:

* * *
Ինչ-որ քչփչոց է լսվում թփերի միջից;
ինչ-որ զսպված ծիծաղ:
Զգույշ ետ տար թփերն ու խոտերը,
զգույշ ետ տար –
և չարության մեջ բռնված փոքրիկ
տղայի նման աչքերը լայն բացած
վախով քեզ կնայի
մի փոքրիկ առու:

* * *
Ծաղկած ծառերի միջով, գույնզգույն
չթի շորով մի աղջիկ էր վազում,
մի փոքրիկ, բոբիկ աղջիկ:
Ու թե ուշադիր նայես, քիչ հետո
հրաշք կլինի` կտեսնես աղջիկը
կանգնել է, ծառերն են վազում
գույնզգույն չթի շորերով:

* * *
Խիտ անտառի մեջ կորած մի փոքրիկ
բացատ և մի խրճիթ` թաղված
խոտերի ու ծաղիկների մեջ:
Ո՞վ է ապրում այստեղ, ո՞ւմն է այս
տունը: Գնա դուռը թակիր և ով էլ
դուրս գա, հարցրու, և նա կասի
ինչ է երջանկությունը…

* * *
Միայնակ ծառի ճյուղին նստեց
մի թռչուն: Եվ երգեց թռչունը
արևի մասին, անձրևի մասին,
կապույտ երկնքի, պայծառ ու խաղաղ
օրերի մասին… Այնքան անուշ ու
անկեղծ էր երգը, որ չդիմացավ ծառը
ու ծաղկեց:

* * *
Անձրև և հետո ծիածան: Երեսնիվայր
պառկիր թաց խոտերի մեջ, աչքերդ
փակիր, սպասիր: Եվ երբ ծաղիկների
ու խոտերի բույրից գլուխդ պտտվի
ու աչքերդ շաղվեն, և երբ թռչունների
երգից սիրտդ սեղմվի և մարի հոգիդ,
պարզորոշ կլսես – ինչ որ տեղ
մոտերքում ինչպես են դանդաղորեն
բացվում դռները Դրախտի…

 

Գարուն

Եվ նորից գարուն-հին և սիրելի կինո,
Որն արդեն տեսել ես շուրջ քառասուն անգամ,
Նախ ձյուն է հալվում, ծառերն են ծաղկում հետո,
Ապա սիրահարվում ես՝ կարգն է սովորական:
Փողոցում բույրեր՝ ծաղկանց, խոտերի,
և զգեստների՝ քիմմաքրումից հանած…
Ինչ դժվար է հիմա նայել աղջիկներին,
Առավել դժվար է չնայել նրանց:
Իսկ էլ առավել դժվար է մնալ,
Պարկեշտ պատյանում խելոք մտքերի,
Վերարկուիդ պես նետել, հեռանալ
Քո տարիների ծանր հոգսերից:
Եվ սմքած հոգիդ, որ թուղթ է կերել
Ու դեղնած էջեր՝ գրքերի տրտում,
Հիմա ուզում է ապրել ու սիրել,
Ինչպես վայել է կենդանի մարդուն…
Եվ նորից գարուն-հին և սիրելի կինո
և ես մուտքի մոտ մոլորված կանգնած,
Ախ, երանի թե ներս չթողնեին,
Երանի լիներ նորից արգելված…

ՆԵՐՍԵՍ ԱԹԱԲԵԿՅԱՆ

****
Քսանհինգ օրից գարուն է,
Թեթևսոլիկ ինչպես քսան տարի առաջ,
Բերանբաց,
Անառիթ ծիծաղի պատրասատ լրջությամբ,
Մուշտակից ազատված կնոջ մեջք,
Գուլպայից մաքրվող սրունքի պես ճերմակ,
Հանկարծակի կեռման անծանոթ խճուղում,
Որից նվաղում է սիրտդ
Ու քեզ նորից քո անցյալն է հղում:

Ջրերը լցվում են ջրերի մեջ,
և ամեն ջուր գիտի որտեղից է գալիս,
և ամեն ինչ թվում է ինքնամատույց ու մերկ,-
աղջիկները մայթին,
ծառը` նախորդ դարից,
շարքը կրպակների
ու երկնագույն ներկած
երկինք` իր ցած սահող
նրբին ներքնաշորով,
որ մի թեթև քամուց դառնում է ամպ
և անձրև է դառնում օրոր-շորոր,

Իսկ քեզ համար` արցունք,-

Որ գարու’ն է, ինչպես քսան տարի առաջ,
Որ գարու’ն է` ինչպես քսան տարի առաջ,
Որ գարու’ն է-
Ո’չ դու…

 

ՎԵՑԵՐՈՐԴ ԵՂԱՆԱԿԸ

Փարիզում նորից գարուն է,
իսկ մեզ մոտ՝ տարվա եղանակը նույն,
որ Բանաստեղծի խնդրանքով եկավ
ու չի հեռանում,-
առավոտները շուտ են ծերանում,
տգեղ են սմքում թփերը գաճաճ,
ու սեր չի դառնում ոչ մի դերանուն՝
թյուրիմացաբար ճամփեքիդ աճած,-
տասնմեկերորդ անգամ դեղձենին մեռնում է՝
գարնան ճամփան պահելով,
անեծքի պես է իջնում կածանի
ծամը՝ քո հերվա ձյունից պաղելով,-
խոտը – հիվանդի մկրատած մազեր,
տենդի պես – ջրի կաթնագույն հեռուն,
և այն, որ սիրտը մի գիշեր ուզեց-
խելապակասի վախ է սևեռուն,-
ներսերո՞ւմ եմ դեռ, թե դուրս են կանչում
ծառերը ծաղկած ու պայծառատես,-
ու սպասում ես ինձ տողավերջում

 

Սերենադ

Էս գարուն անուն չունեցար, սե՛ր իմ,
հասցե չունեցար,
ձեր թաղի տղերքը
չունեցան տղության ասպարեզ,
քաղաքապետը ծառերը կանաչ էր նկարել,
ծաղիկները` բացվող,
մայթերն` աղջկաշատ,
բայց կյանքը հերվա ճնճղապաշար էր,
անուն չունեցար, իմ սե՛ր,
նույնիսկ ընտրողների գերճշգրտված ցանկում,
հասցե չունեցար,
թաղիդ տղերքը անկռիվ ծերացան,
երևի ես էլ.-
ամեն գարուն
նորից-կրկին էիր,
ես` վերստին դարձյալ,
էս անգամ, ա՜խ, անուն չունեցար, սե՛ր իմ,
հասցե չունեցար,
ու հիմա, երբ արդեն մի քիչ ամառ է,
ու բոլորս` անցյալ,
ու երկու անսեր աղավնի`
գիշերվա քիվին,
իրարից խռով էգ ու արու,
երևի վավերացնեմ անսպասելի բացարկդ`
արդարացում ու անուն փնտրելով քեզ համար
մինչև հաջորդ գարուն…

 

ՄԱՐԻՆԵ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ

ԵՐԿՈՒ ԱՆՁՐԵՎՆԵՐԻ ՓՈՔՐԻԿ ԱՐԱՆՔՈՒՄ

Երկու անձրեւների փոքրիկ արանքում
Խաղաղ աղմկում են
Գետնախնձորի կիսաբաց ծաղիկները:

Բայց դու կհասցնե՞ս, կհասցնե՞ս մոռանալ
Ձյութը կարմիր,
Որով սյուներն են ներկված:

 

ԳԱՐՈՒՆ Ա ԱՆՁՐԵՎ Ա ԳԱԼԻՍ

գարուն ա անձրեւ ա գալիս
բոլորը վազում հեռանում են
մենակ ես եմ կանգնել նայում
ոնց ա անձրեւը գալիս
ու ես էլ ընդամենը էսօր
այսինքն երեւի շատ ուշ
հասկացա որ պետք չի վազել
երբ որ անձրեւ ա գալիս
չավարտված բանաստեղծություն
գարուն ա
ճյունը գալիս դառնում ա ցեխ
իրաքը հեռու ա
իսկ մոտերքում մեկը հայհոյում ա էս կյանքը
քսան օր ա գարուն ա
իսկ առջևում դեռ ամառն ա

 

ՋԻՎԱՆԻ

ձախորդ օրերս
ձմեռվա հետ
անցան գնացին
գարնանը
նորից էկան
ձախորդ օրեր
ոչինչ բան չկա
գարունը կանցնի
ձմեռ կգա
նորից կթվա
գարնան հետ գալու են
երջանիկ օրեր

 

ՎԻՈԼԵՏ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

ԳԱՐՈՒՆ

Այս կապույտ գմբեթի ներքո,
այս չալպուտուրիկ, խլվլան աշխարհում,
երբ արևի ճառագայթները շրխկալով թափվում են վրաս,
և գույնզգույն փուչիկներ կան ձեռքիս,
երբ շրխկում են վզիցս առկախ ուլունքներն ապակե,
և զրնգուն ականջօղեր կան ականջներիս,
երբ փռփռում է մազերիս կապված կարմիր ժապավենը,
և պլպլան մատանի կա մատնեմատիս,
երբ եռամսյակի բաժին լացս ամսագլխին լացել-պրծել եմ,
և աչքերս համարյա կապույտ են,
երբ բերանիցս մարգարիտներ են թափվում խոսելիս,
և ոտնահետքերիցս բուսնում են ծաղիկներ,
երբ հանդիպող բոլոր աղջիկները 17 տարեկան են,
և բոլոր տղաները` թագավորի երրորդ լավագույն
որդին,
երբ պոտենցիալ արքայադուստր է կռկռացող ամեն մի գորտ,
և ինչ մազ էլ վառես, կհայտնվի նա,
որին փնտրել ես ողջ կյանքում,
երբ ափդ թե քսես այս աղբարկղին,
կհայտնվի կամակատար ջինը,
իսկ թե ավտոբուսդ ուշանա,
հրեղեն նժույգի կվերածվի աղբարկղը պեղող առնետը,
երբ ես սատանայից տարբերվում եմ միայն նրանով,
որ հրեշտակ եմ,
և հրեշտակից էլ տարբերվում եմ նրանով, որ հրեշտակապետ եմ,
այսքանից հետո ինչ է մնում ինձ անել,
եթե ոչ` տռճիկ տալ ու երգել հանկարծակի անձրևի տակ,
ինչպես դեռահաս մի քուռակ,
քանի դեռ պոտենցիալ արքայադուստր է ամեն մի գորտ,
քանի դեռ բոլոր աղջիկները 17 տարեկան են,
քանի դեռ բերանիցս մարգարիտներ են թափվում,
քանի դեռ աչքերս կապույտ են,
քանի դեռ առջևում երկու չորային անարցունք ամիս կա,
քանի դեռ պլպլում է մատանիս,
քանի դեռ զրնգում են ականջօղերս,
քանի դեռ շրխկում են ուլունքներս,
քանի դեռ չեն պայթել ձեռքիս փուչիկները գույնզգույն,
քանի դեռ շրխկում են արևի ճառագայթները,
և քանի դեռ այս կապույտ գմբեթի ներքո,
այս չալպուտուրիկ աշխարհում
խլվլում եմ ես, ինչպես շարքային մի քուռակ
կամ հրեշտակապետ:

 

ԿԱՐԵՆ ԱՆՏԱՇՅԱՆ

ԳԱՐՈՒՆՔԱՑԱՎ

Սերը երկար մազեր ունի, փափուկ է…
Եթե աչքերս փակեմ ու կենտրոնանամ,
նույնիսկ կհիշեմ աչքերի գույնն ու… մնացածը:

Սերը տարիներով կարող է զգեստը չփոխել`
հատկապես էն բաց-կապտամոխրագույնը`
մանր սպիտակ ծաղիկներով:

Սիրո մասին միշտ գարունից թաքուն եմ մտածում,
որ հանկարծ գարունը չառիթավորվի:

Եվ ամեն անգամ, երբ լսում եմ «L’histoire d’un Amour»-ը,
սերը քնքուշ գրկում է մեջքիցս և կծում աջ ականջս:

Սերը… երեք ամիսը մեկ… քսանհինգ րոպե
կրծքամկանի սպազմատիկ կծկումներ,
որից չեն մեռնում:

Եվ ինչպես Սիրո մասին աշխարհի բոլոր
պատմություններում,
ինչպես աշխարհի մնացած բոլոր սերերը,
Սերն էլ եսիմ քանի տարի առաջ
ամուսնացել է հարուստ սփյուռքահայի հետ
և մեկնել այս երգից հեռու ՜… հեռու ՜… հեռու ՜…

(Փողոցներում լիքն են իր նմանները:
Փառք Աստծո, որ ինքը չկա):

 

ՀԱԿՈԲ ՄՈՎՍԵՍ

***
Գարունը եկավ, ծաղիկը բացվեց,
Տեսնես վարդը ո՞վ պիտի տուն տանի:-
Հողակտորն այս, որ ինձ հատկացվեց,
Թող աչքից հեռու և թաքուն լինի:

Հարկահավաքը թագավորական
Հողատուրքն ինչո՞վ պիտի հավաքի:
Ոսկո՞վ, արծաթո՞վ, թե՞ արքայության
Ամբարը լցնող ցորենով երգի:

Եվ սուզակները կապույտ ջրերում
Սուզվում են, ելնում, ճչում խելահեղ:-
Սակայն մի սաթ կա զարդատուփերում,
Որ կորչելով է հայտնվում այնտեղ:

Եվ ես ասում եմ. ունեցվածքն անանց
Չունենալով են միայն ձեռք բերում:
Թող ոչ մի տագնապ չունենա և նա,
Ով բաժանմամբ է հասել իր սիրուն:

 

ՍԱՄՎԵԼ ԶՈՒԼՈՅԱՆ

ՊԱՏՐԱՆՔ
Համո Սահյանին

Գարնան բույր կա օդում,
Բարի լուր կա օդում,
Ավեր վանքի դռան
Մատաղ գառ են մորթում…
Առ անմեղ գոհն այս,
ՏԵ՚Ր, Ընծա ՀՈՐՆ ու ՈՐԴՈՒՆ,
Եվ ապավեն եղիր
Մեր անմարմին հոգուն…
Գարնան բույր կա օդում.
Ավետիս տամ հողին,–
Ալ ծաղիկ է բացվել Ավեր վանքի կողին…

………………………
Երկնից նիրհ է կաթում,
Ողջը համահարթում,
Ոչխարներ են մայում
Ավեր վանքի գավթում…

 

ԱՐՄԵՆ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ
ՄԱՆԿՈՒԹՅԱՆ ԾԻԱԾԱՆԸ

Զ
Կանաչ եղինջների շարքերի միջով շրջում է գարունը
և փշերի մեջ իր զգեստները պատառոտելով՝
որոնում է իմաստը իր ծննդի
(այն, ինչը նրա ճակատագիրն է),
և չապրելով այն, ինչում ապրում է,
չգտնելով այն, ինչում գտնվում է՝
և՛ պատառոտված, և՛ արյունլվա
ննջում է գարունը իր երազների ճյուղերի վրա:
Հարստացիր, երթ քեզնից հեռանում է վայրկյանը,
հարստացիր՝ իմաստ փնտրելով հեռացումի մեջ,
որովհետև այն, ինչը քո միջից կորչում է անդարձ,
լքված մի վայր է թողնում քո հոգում,
որտեղ աճում է հիշողությունը։
Հիշողության շղթա՝ մեռած վայրկյանի թողած անապատում,
իբրև աղբյուրը քո մեջ արարվող բանաստեղծության։
Հեռացող տարիներից, որ փողոցի պես ծաղկել է շուրջդ,
հավաքիր այն ամենը, ինչը կարող ես՝
սառը, հանգիստ, խաղաղ,
կարծես թե գնում ես մեռնելու
քո ապրումի երկար փողոցներում,
որտեղ քո բառը լուսավորում է մարմինները քնատ
և շարժում է քնած հատիկները օրվա։
Հավաքիր այն ամենը, ինչը կարող ես՝
սառը, հանգիստ, խաղաղ,
կարծես թե բախում ես դուռը բանաստեղծության,
որովհետև այն, ինչը քեզանից հեռանում է,
քո մեջ դառնում է բանաստեղծություն
և ջերմացնում է քնած հատիկները օրվա,
և քնատ մարմինները ջերմացնում է՝
իբրև ճառագայթ և թագավոր,
իբրև թագավոր ճառագայթող։
Արեգակի նման՝ գլխին լուսապսակ անխամրհլի.
դու քո կորուստների թագավորն ես միակ։

 

***
Եվ մեղր է, օր է և գարուն է,
և խնկահոտ է տափաստանի,
և խնկահոտ է, որ կսպանի
քո մեջ՝ քո մահվան արարումը:

– Ձուլվի´ր,- ասում է քեզ գարունը,-
Աստծո արարած խնկահոտին,
և Աստծո գամված ձեռ ու ոտին
թող իջնի կաթ-կաթ քո արյունը:

Եվ քո մեջ հնչող օրհներգումը
ահա, ուր որ է, հերկը կանի
կհերկի գարնան շարականի
արյան պես կարմիր ծեքծեքումը:

Այս ի՞նչ է, հե՞րկ է, թե՞ արյուն է,
թե արարումն է մահվան բոթի.
քո Աստծո գամված ձեռ ու ոտին՝
օր է, գարուն է, Հարություն է:

 

***
Այս գարունը դարձյալ ուշացումով կգա,
ինչպես թռչուն դարձի իր երամից շեղված
ու մոլորված:
Ում որ սպասում ես երկարուձիգ,
ախ, նա երկարուձիգ ուշանում է,
չի համբերում միայն սերը հասունացած:

Սերը շուշանաթույր իր գլխիկը հանել,
դողդողում է, մրսում ձյունոտ տափաստանում:
Այս գարունը դարձյալ ուշացումով կգա աններելի,
և սխալի համար անպատասխան՝ չի պատժվի ոչ ոք՝
ոչ բնություն, ոչ մարդ, ոչ էլ Աստված…
Այդպես՝ ինքը՝ Աստված, հապաղում է հաճախ անժամանակ,
երբ իր հավերժական նորոգումի ճամփին
լվանում է մարդկանց հոգսը լեռնակուտակ,
հազարամյա մեղքի տիղմը ժայռանման:
Չի հասցնում Աստված իր այդ լվացքի մեջ մշտանորոգ
հոգնած ու կռացած ողնաշարը շտկել
և հավասար աչքով շուրջը նայել:
Եվ ճաք կտա սերը ձյունոտ տափաստանում,
կթառամեն հասուն թերթիկները նրա
այս ուշացող գարնան խոր կարոտից:
Աստված ինքը սեր է համապարփակ՝
գույնի, նախշի, գույնի
հար ներդաշնակ հյուսվածք անվերջավոր,
չի նկատում նախշը՝ միամորիկ ծլած
գույնի, հոգսի, գույնի անծայր հորձանուտում:
Սերը տափաստանի անհալ ձյուների մեջ
ինձ համար է ծնվել շուշանաթույր
և իր կողմն է շրջել իր վարսանդը հասուն…
Այս ուշ գարնան նման
չհապաղեմ հանկարծ աններելի,
թե չէ էլ չեն զարթնի ծաղիկները քնած,
թե չէ իր չտեսած նախշը նկատելու
և հապաղման համար անժամանակ,
և թողնելու համար,
որ նա մրսի ձյունոտ տափաստանում –
ինձ չի ների Աստված:
Իմ տաք համբույրները – գարնան ավիշ ու ջուր –
և տատրակի օրոր քաղցրանվագ –
արթնացնում են սիրո ծաղիկները քնած:

 

ՀՈՒՍԻԿ ԱՐԱ

Գարուն, սեռդ իգական է
Պայթած բողբոջի ծաղիկ,
անունդ գարուն ու սեռդ իգական է.
բուրմունքիդ թույնը սպանում է ինձ,
ինչպես կնոջ մրրիկ մարմնիս մեջ:
Ամբողջ կյանքի հիշողություն է քո ակնթարթը,
իսկ օրվա մեջ անմահությունն է տեղավորվում.
լույսը կաթում է ուղիղ սիրտս ասեղի պես,
և կոպերիս վրա ներկա ժամանակ են բոլոր սերերս,
որ սպասում են ամեն անգամ քո գալուն,
գարուն անունով աղջիկ:
Երբ մատներդ իջնում են արյանս մերկացած՝
ինչպես հայացք խաղաղ,
և շրթունքներս մարմնիդ համն են դառնում,
իսկ հմայքդ շնչառություն է թոքերիս մեջ երկրորդ անգամ,
ուզում եմ միշտ ապրել՝
Աստծու բոլոր հնարքները կապկելով,
խենթանալ, թե մի՛ գնա, հրաշք, որ իմ կյանքի ժամերն ես:
Մահից չեմ խուսափում,
վախենում եմ կիսատ կյանքից,
որ չեմ ամբողջանա առանց քեզ, գարուն աղջիկ:
Մի անգամ էլ կգաս,
էլի թեթև ծածկոցով ու բաց կլինես բոլորովին,
քայլ կանեմ, բայց չեմ հասնի այդ անգամ քեզ՝
իբր ծածկած քո բացերին:
Գարուն կլինի ու սերը
և կլինի առանց ինձ,
որ կգրվի մեկ բառով՝ մահ.
այն է` քո թույնն է կաթել սրտիս,
և սպանել է արյունս ու ինձ,
գարուն` իսկությունդ բաց էգ:

ԷԴՈՒԱՐԴ ՀԱՐԵՆՑ

Գարուներորդ ցավի ու ցավերորդ գարնան
Միշտ ուժասպառ, հոգնած կրակների միջից
Հոգուս կոպն է թրջում՝ որպես կենսադարման,
Ցավի անձրևերորդ սաղմոսերգանքը ջինջ:

Բայց միշտ անձրևերորդ սաղմոսերգանքն այդ մերկ՝
Ոնց ժամերգից հետո խնկահոտը մնար,
Եվ այդ սաղմոսերորդ անձրևներից երբեք
Ծիածանի հետքեր չմնացին բնավ:

Ա՜խ, քեզ ծիածաններ, հոգիս՛, բաժին չընկան
Գարուներորդ ցավի սաղմոս-անձրևներից,
Սակայն քեզ որտեղի՞ց մո՜վ ժպիտներ այսքան
Միշտ ցավերորդ գարուն արբած քո աչքերին…

 

ԶԱՐՈՒՀԻ ԲԱԹՈՅԱՆ

գարուն

Կաթ, կաթ կաթ
ոչ անձրև
ոչ արցունք
գարուն:

 

ՂՈՒԿԱՍ ՍԻՐՈՒՆՅԱՆ

ԱՂՋԻԿԸ ԵՎ ԳԱՐՈՒՆԸ

Աղջիկը պիտի իջներ ձոր
ծաղիկ քաղելու,
բայց ձմեռ էր խոր,
–Հիմա ի՞նչ ծաղիկ, –
նրան ասացին, –
մինչև գարուն չգա
ծաղիկ չի լինի,
նստիր քո տեղը, դասերդ սերտիր։
Միայն մեկը խորահաճորեն ասաց.
–Իջիր ձոր, անուշս, իջիր,
դրանց որ լսես, կյանքը կանգ կառնի։
–Դու ո՞վ ես,– հարցրեց աղջիկը։
Գարունը,– ասաց այդ մեկը։

 

ԽՆՁՈՐԵՆԻՆ ՈՒ ԳՅՈՒՂԱՑԻՆ
1.
Խնձորենին՝ ծաղկած, շքեղատես, գարնան թրթռուն ֆոնին՝ հմայված մեղուների պարսի մեջ։
Գյուղացին՝ այգու շեմին
հուսավառ մոմի պես բոցկլտուն…
2.
Խնձորենին ՝աշնան թխպոտ շորը հագին,
գլխիկոր՝
իր տված մի փոքրիկ արկղ բերքի համար։
Գյուղացին աշնան ու ձմռան արանքում
անհայտ մի եղանակի մեջ,
կացինը ձեռքին։

 

ՁՄՌԱՆԻՑ ՀԵՏՈ

Վերջանում է ձմեռը, բայց գարունը չի սկսվում,
խախտվել է հերթագայությունը՝
կարուսելը սովորական, պարտադիր,
որի մեջ մեզ դրած՝ պատում էին։
Տարօրինակ շրջան է,
ահա սառույցը՝ հալված, խոխոջուն,
բայց թաքցնում է, որ ինքը սառույց է եղել,
տեսնում եմ ձյան փաթիլ, որ դարձել ծաղկաթերթ,
լուսաժպիտ օրորվում է ծառերին,
քամին փափուկ վզնոց է կամ թեթև վերարկու,
որ ամեն պատից կախ սպասում է քեզ,
վայելիր, խնդրեմ։
Վերջանում է ձմեռը, բայց գարունը չի սկսվում,
տարօրինակ շրջան է,
պղտոր լճակում այդ ի՞նչ են լցնում,
որ դառնում է գինի կամ վարդաջուր, կամ թույն՝
ըստ ցանկության և պատեհութլան։
Ի՞նչ են խոստացել ծառերին,
որ անտառը քանդած գնում են ցրիվ-ցրիվ՝
մանր ու դժգոհ խմբեր կազմած
ընդդեմ իրարու, ընդդեմ սիրո և բնության։
Տարօրինակ շրջան է,
վերջանում է ձմեռը, բալց գարունը չի սկսվում։
1991

 

ԱԴԱՄ-ԵՎԱՅԻ ԺԱՄԱՆԱԿԻՑ

Տիկ. գարունն իր հասմիկ աղջկա
գլխի շուրջը շարեց հարսանեկան ծաղկաթերթեր՝
վարդագույն մշուշից հունցած,
լցրեց մեղմ բույրով, որի անտես թելերը
գնում, հասնում էին մինչև դրախտ
և մերժելով սիրուց երաշտի մատնված ամռանը՝
ամուսնացրեց պճնամոլ աշնան հետ։
Աշունը պոկեց ծաղկաթերթերը մեկ-մեկ,
մսխեց դրանք քամու հետ գիրկընդխառն
և ձյուների միջով փախավ հեռու երկիր՝
առանց մտածելու, որ այս պատմությունը
կարող է հրապուրել մարդկանց։

 

ԳԵՎՈՐԳ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆ
Ծաղկել է կեռասենին
բուրում է

և անընդհատ հմայվում են մեղուները
կյանքի գովքն այսպես են ապրում

մրջյունները արագաշարժ պայծառացած են ավելի
ծաղկած ճյուղ-ուղիները նրանց Նիրվանա են տանում

ես մի փոքր խաղաղվում եմ իմ տագնապներից
վաղը այս ծառը ոչ-ոք չի կտրի

***
Գրկել ծառը
բազուկներով ճյուղերը ճկել
ճանաչել ծաղկման սևեռումը

***
Արև
ես չունեմ
սպասումն ու համբերությունը ծառի
ինձ շուտ ծաղկեցրու

շառայլներդ
թող միանգամից լացացնեն
իմ ներսի ձմեռը
արև
ես չունեմ
սպասումն ու համբերությունը հողի

պարգև տուր ինձ
արև
կապույտը անեզրական
ես չունեմ
սպասումն ու համբերությունը երկնքի

***
Այս պահին լինել
և ծաղկած կեռասենին
և մեղուները

***
Ու թե մարմնիս մեջ
հեղվեն այս բզզոցները
և բուրմունքը ծավալվի
ինձ հետ ի՞նչ կլինի

***
Ծառից ծառ եմ անցնում
ծաղկած խնձորենիներ
սպիտակ ծաղիկները մեղուներից պաշարված են
երգչախմբից երգչախումբ եմ անցնում

 

ԳԱՐՈւՆ

Երկինք
կապույտ-կապույտ
պայծառ-պայծառ

ճախրող
ինքնամոռաց ցելոֆոնե տոպրակները
ոչ թե համբարձվել են
քաղաքի աղբանոցներից
ոչ թե ինքնաթիռի փսխուք են
այլ չվերադարձած թռչունների
հոգեհանգիստ

 

ՇԱՆԹ ՄԿՐՏՉՅԱՆ
ԿԱՆԱՉ ՀԱՅՐԵՆ

Այս գարնան հուշերը ջրահարս
Կանչում են դեպ մութն այն ցնորող,
Վհատ եմ, զմրուխտով գունահար,
Խոտերում վերընթաց ու նորոգ։

Աչքերդ երեքնուկ են խոնավ
Ծալքերում-ցոլքերում արյունիս,
Մարմինս՝ թողլքված թիանավ՝
Շարժում է մոգիզմը Սարյանի։

Սիրո՜ւնս, էլ անձայն մի կենա՝
Ե՛լ, արի մեր այգին ծաղկաբույր,–
Երկուսով մենք անցանք գեհենը,
Ինչո՞ւ ենք մեն֊մենակ ու տխուր։

 

ՀԱՍՄԻԿ ՍԻՄՈՆՅԱՆ

***
առաջին անգամ ասված խոսքը գրվել է գարնանը
ես ծնվել եմ մարտին
առաջին անգամ խոսել եմ վեց ամսականում
ու ասել եմ մամա

եթե դու հեռանայիր Տեր
ես կկանգնեի գիշերվա բեմեզրին
ուր մթության մեջ ցուցադրվող երազները
ավելի մերկ էին
քան լողացող հղի կինը

ես քեզ էի սպասում Տեր
նա` իր զավակին
ու երկուսս էլ վախենում էինք
օրերի արանքում լցվող սպասումից

…եկեղեցում վազվզում էին երեխաները
օդը մաքուր էր
օդի մեջ խունկի հոտը շատ էր
օդում թռչուններ կային
ու ես չգիտեի որ մարդիկ կարող են մահանալ
ես վեց ամսական էի
ու ասացի մա-մա

պատուհանի էկրանից
շենքերը շատ ավելի մեծամիտ էին թվում
իսկ Աստված բավականին ծեր

ինչ-որ մեկը միացնում-անջատում էր լույսերը
տիկնայք և պարոնայք…
ասում էի ես մամայի փոխարեն
ու ոտքերիս քստքստոցը մնում էր երկնքում
և ոչ բոլորն էին անմահ
իսկ Աստված քառասունին մոտ ջահել տղամարդ էր

գարուն է, տիկնայք և պարոնայք,
մեծամտանալու ամենաիսկական եղանակը
առաջին անգամ խոսել եմ վեց ամսականում
ու ասել եմ մամա

մարդկանց երամը դանդաղ հեռանում է երկնքի էկրանից
ջրափոսերի վրայով հեռացիր Տեր
չլմփացրու ինչպես մյուս բոլոր երեխաները

ահա կբարձրանան բեմեզրից կառչած սրբիչները
նոր երազներ կգովազդվեն կոպերի տակ
ավելի մերկ
քան լողացող հղի կինը
որ շուտով
շատ շուտով կկանգնի բեմեզրին
կսեղմի թաց կրծքին դատարկ բարուրը նորածնի
որը չգիտեր որ մարդիկ կարող են մահանալ
և պատրաստվում էր ասել մա-մա
մամա
2006թ

***
…ես հիմա պարզապես
հոգնել եմ
և քարշ եմ տալիս գոյությունս
չունեցած պոչի ծանրությամբ…

ես փորձում եմ քայլել
Աստծո մատնահետքերով.
եկեղեցու դուռը ծանր է բացվում,
ինչպես երկինքը
անմեղներին ընդունելուց առաջ
ծանրութեթև անելիս…
տեսնես հայրական տան դռները ոնց են բացվում
սխալված աղջիկների մատնահպումից…

իմ այսօրվա երկինքները
լցված են
զարմացած թռչուններով ու
գարնանային տարբերանշաներով.
լրիվ ցեխոտված են
ճիշտ կոշիկներից…

…ես նստել էի
գիշերվա մեջ երկփեղկված
սենյակում…
գլխիս մեջ մտքերը
ավելի թափթփված էին, քան
սենյակը` ինքը…

…հայր, ես հոգնել էի
ամենուր
ձեռքիցդ բռնած քայլելուց
և անձրևը տաք էր աչքերիս մեջ,
իսկ սիրտս անտարբեր ու կիսատ`
հորիզոնի ետևում մնացած
երամի պես…

մեկ – մեկ են մոտենում երկնքին, հայր,
ես որոշել եմ ճամփա ընկնել,
ներիր, որ կոշիկներս թարս են ու ցեխոտ,
իսկ երկինքը` մաքուր ու
մորս լվացած սավանների պես անբիծ

քամուց տարուբերվող անեզրությունների մեջ
թեթև երկինք ծանր շատ ծանր դռներով
2006թ.

 

ԱՆՆԱ ԴԱՎԹՅԱՆ

***
Դու անվերջ սիրում ես քո ծիրանի այգու կատարյալ ծփանքը…
Ես քեզ գրեթե միշտ կարոտում եմ…
Քո սերը համեմատական է
ուղիղ ծիրանի մեկ այգուց ստացած բերքի գնին.
թարսի պես էլ տարին չորային էր:
Ախր լավ էր այնպես,
և ուզում էիր այնքան
ծփուն նազանքների բույրը նախ ճաշակել,
ապա նաև համը,
տաք ավիշը այնպես նրբորեն էր դողում թաց մաշկի մեջ,
և դեղինը իմ աչքերի այնքան հարազատ էր արդեն…
Դու ճշտորեն հաշվարկել էիր ամեն բերք ու արդյունք,
սպասում էիր, սեր իմ,
բայց տարին, թարսի պես, բարենպաստ չեղավ:
2005

 

ԷԴՈՒԱՐԴ ՀԱԽՎԵՐԴՅԱՆ

***
Գնում եմ էտյուդի
Բնությունը հրճվանքի մեջ է
Ծառերը նազում են
Հազար ձեռքերով ինձ են կանչում
Ու ես կախարդված խաղամոլի պես
Նստում եմ խաղի

Վայրի մեծ կակաչներր
Ախ են քաշում
Դեղին մանր ծաղիկները
ինչ– որ բան են փսփսում
Մանուշակների ականջին
Բացում եմ էտյուդնիկս
Ներկապնակի վրա
բազմագույն թիթեռնիկները
Համբերատար սպասում են
Սպիտակ կտավը
Նորահարսի պես
Իր կուսության տագնապի մեջ է
Հայացքս
Քննախույզ շրջում է աջ ու ձախ
Չեմ նկարում
Խմում եմ ծիրանի օղի
Մեկ
Երկու
Երեք
Հետո համարձակ
Ասես գնում եմ մարտի
Վերցնում եմ վրձիններս

Բնությունր փռթկում է
Ձեռքր բերանին դրած ծիծաղում է
Հետո սկսում է անզուսպ ծիծաղել
Այնքան է ծիծաղում
Որ ի վերջո
Ուշաթափ րնկնում է կտավիս վրա

 

ԳԱՐՈՒՆ

Շարունակ չեմ կարող քո մասին մտածել
Բայց մշտապես սպասում եմ քեզ
Դու գալիս ես
Քեզ դիմավորում եմ
Դու զբաղվում ես քո գործերով
Ես զբաղվում եմ իմ գործերով
Դու գնում ես
Քեզ ուղեկցում եմ
Եվ հրաժեշտից հետո
Դատարկ դահլիճից
Լսվում է բուռն ծափահարություն
Ես խոնարհվում եմ
Խստապահանջ հանդիսատեսի առաջ
Ու խորը շնչում եմ
Եվս մի ներկայացում Փայլուն ավարտվեց

ՎԱՐԴԱՆ ՀԱԿՈԲՅԱՆ

 

ԱՉՔԵՐԻ ՀԻՇՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ

Գարունը ծաղիկներից հավաքեց քո աչքերը, և ես զգացի, որ
դժբախտությունը սիրում է այցելել միայն անտխուր
պահերին: Իսկ արևածագը Մեծ քարի վրա ամեն օր
նման է լինում արտակարգ ու
աննախադեպ
իրադարձության:
Ես պահի վկան եմ: Եվ
ականատեսը: Բոլորիդ հետ
մի երկիր եմ: Հոսում եմ ինչպես անապատի աղբյուր`
Մովսեսի գավազանի ծայրին: Ուզում եմ միշտ
այնտեղ լինել, ուր միայն երգը կարող է
տանել: Դաշտը չի հասցեագրում իր ծաղիկը
որևէ մեկին, պարզապես բուրում է:
Գիշերվա ծոցի մեջ`
մարմնավաճառ
մոմեր:
Հույժ հրատապ լռություն:
Իր մեղվին սպասող եղրևանու շուքի տակ նստել է գայլը:
Բանաստեղծությունը Ադամի ու Եվայի առաջին
հանդիպումներից սկսած իր մեջ տանում է
ապագայի մոդուլը և ինքն իրեն մոտենում է` Ադամին
ու Եվային սպանելով: Բայց իմ պսակը աստղի հետ
ավելի հմայիչ է դարձրել մութը, քանի որ
բառի և սպիտակ թղթի հանդիպումը
չի հանդուրժում ոչ մի ժամադրություն:
Մարդն ուր էլ լինի, չի կարող
հեռանալ ամբողջովին: Մինչդեռ
բանն ընդամենը փորձ է աշխարհը շտկելու, իսկ
գրել, նշանակում է`
ընդդիմանալ:
Չկա ոչինչ ավելի անօրինակելի, քան ինքը`
օրինակելին: Ավա~ղ, լեզուն և դրամը
հաղորդակցության մրցակիցներ են: Թեև փողոցով գնում եմ
ահա, բայց տեսնում եմ, որ փողոցով չեմ գնում: Տագնապ կա
իմ մեջ. «Մարդն ինքն իր վատթար տեսակն է»:
Վախենում եմ հանկարծ այնքան թույլ լինեմ, որ
անգամ չկարողանամ մեռնել:
Ինքն իր հանդեպ այնպես անտարբեր է, որ դիմացինին
այլևս չի նկատում: Ես հիմա ոչ թե ես չեմ, այլ նա եմ, որ
մի քիչ նման է ոչ ինձ: Իսկ արևածագը Մեծ քարի վրա միակ
նշանն է, որով կարող եմ վերադառնալ, սկսած այն ժամանակներից,
երբ գարունը աչքեր էր հավաքում ծաղիկներից,
և բառերը արտաբերվում էին միայն ձեռքով:

 

ԴՈՒ ՉԵ՞Ս ՀՈԳՆԵԼ ՀՈՒՇ ԼԻՆԵԼՈՒՑ

 

ԷԴՎԱՐԴ ՄԻԼԻՏՈՆՅԱՆ

ԳԱՐՈՒՆ

Անձրև փայտփորիկը ժրաջան
Քչփորում է ինձ։
Հանկարծակի կանաչում է դաշտը։
Սարերին՝ ձյան,
Ծառերին՝ ծաղիկ։
Նրանց միջև՝ քաղաք,
Հեղեղից կատաղի։
Իմ սրտում փայտփորիկը փչակ է բացել՝
Այսքանը պահպանելու համար։

 

ԳԱՐՆԱՆ ԱՆՁՐԵՎ

Միալար անձրև, մաշված շորի պես:
Գիտեմ, այս հեղեղից
Դժվար թե պարարտանա
Ու վեր ձգվի հարազատության
հախուռն խոտ:
Միալար անձև՝ բոլորի միջև,
Վարագույր՝ իրարից բաժանող:
Նորից տեսնում ես
Անվերջ իր տեղում կապված
Խարտյաշ ձիուն:
Անձրևի տակ լուռ,
Անցյալ տարվա խոտը ծամող:
Ու երբեք չեմ լսել նրա վրինջը:
Սա է հոգի հանում:

 

ՌՈՒԶԱՆ ՈՍԿԱՆՅԱՆ
***
ճերմակ փողոցներում գարունը փնտրելիս
ես դողացող շուրթերս
թաքցնում եմ վերարկուիս տակ ու աչքերս կկոցում քո շուրթերից
պոկվող արևի ջերմությունից
Մի՞թե դու այնքան հեռու ես, որ չես լսում ինձ
Աղոթելիս մատներս դնում եմ դողացող
զարկերակներիս ու լռում
Քեզ համար երկնքից փաթիլներ կբերեի,
եթե ձմեռ չլիներ, ու ծրարված
կուղարկեի քեզ անձրևի դողացող
մատնահետքերով
Եթե ձմեռ չլիներ,
եթե գարուն չլիներ ու եթե դու չլինեիր, հիմարիկ:
Մարդկանց սև աչքերից ու
ճերմակած հուշերից գիշերվա հոտ է գալիս
Ես նախանձում եմ գարնան անձրևներից
սրթսրթացող ապակիներին
Մի քիչ հետո, երբ ստվերներ հայտնվեն, կարելի է լռել,
վախեցած աչքերը մատներով ծածկելով,
իսկ այժմ ժպտա, հիմարիկ:

Եթե ձմեռ չլինի, եթե գարուն չլինի, եթե ես չլինեմ
ճերմակ փողոցներում գարունը փնտրելիս,
գարունը փնտրելիս քո աչքերում:
Մի՞թե ձմռանն այնքան ցուրտ է, որ չի կարելի թեյի պես տաք արցունքներ
նվիրել անցորդներին: Եթե դու չլինեիր…
Ես վախենում եմ ձեռքերս դողացող զարկերակներիս
դրած լռել. իսկ եթե չլսե՞ս…

 

ԱՐՄԵՆ ՇԵԿՈՅԱՆ

ՎԵՐՍՏԻՆ ԳԱՐՈՒՆ

Գարուն է։ Գարուն է մեր չորս դին։
Վարդի պես բացվել է իմ յարը։
Տապալվեց ձմեռվա կիսանդրին։
Հասուն է. հոսուն է հին դարը։

Գարուն է։ Գարուն է մեր չորս դին։
Թոթափենք վերարկու, լկամ, լուծ… Տ
ապալվեց ձմեռվա կիսանդրին
Սրսուռ ու ուշահաս այս քամուց։

Գարուն Է։ Մեկին՝ սեր, մեկին՝ խոց։
Արբունք Է, հրճվանք է ու տրտինգ։
Մրսածնե՜ր, դուրս եկեք դուք փողոց,
ուր կյանք կա ու մահ կա ու միտինգ։

ԵՐԿԻՄԱՍՏ ԳԱՐՈՒՆ

Գարուն։ Կտրուկ ու բաց։
Բերրի։ Հերոսություն։ Սեր ու ահ։
Գարու՛ն, մեկին դու հույս բերիր,
իսկ մեկէլին՝ դաժան մահ։

Աստիճաններ՝ դեպ լույս ու սեր։
Ո՞վ ինձ պիտի բարձրացնի։
էլ չեմ կարող մի բան ասել,
որ ձեր կյանքը քաղցրացնի։

 

ԽԱՉԻԿ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ

ԳԱՐՈԻՆ

Գարուն-հարբած շրջմոլիկ,
Ճոճվում ես մայթերին ու երգում
Եվ չունես քեզ մեկը հարազատ,
Որ գրկած ուղեկցի մինչև տուն։

Ծաղկաթերթ ծառերի արանքում
Հազիվ ես կանգնում դու ոտքի,
Եվ թքա՛ծ,— թե հիմա կհաչեն
Փողոցի շներն անոթի

Ես եկա, որ սառը քամու դեմ
Չթողնեմ քեզ մենակ ու անտուն,
Բայց դու ինձ մանկորեն ժպտացիր՝
Պատռելով իմ մաշվա՜ծ վերարկուն։

 

ՌՈԲԵՐՏ ԵՍԱՅԱՆ

ԽՆՁՈՐԵՆԻՆ

Հայրս ձեռքի մատներն այնպե՜ս էր փակում,
ինչպես օրն՝ իր կոպը,
իրիկունն էր հենվում ցանկապատի
սյունին,
մաղելով իր տոթը,
ճանապարհի պրկված երակների վրա
հեւհեւու՜մ է խաղս,
աղջնակի հայացքն, ինչպես բարմունք,
տարածվու՜մ էր
իմ բառերի օդե սենյակներում…
Օրորոցը ձեռքիս հայացքները խլում,
կախում էր իր ձողից ՝
իբրեւ խաղալիքներ…
Խնձորենին
հորս հայացքներն է կրում
իր ճյուղերի վրա,
որոնցով լույսի համբույրն ալիքվելով՝
սարսուռներ է ծնում
կեղեւի տակ…
Հիմա
(կարծես
դրախտային հեռվից)
համբուրում է,
գուրգուրամ
ինձ
խնձորենին՝
ծաղկա՜ծ հայացքներով…
26.03.2003թ.

 

ԱՇՈՏ ԳԱԲՐԻԵԼՅԱՆ

ԳԱՐՈՒՆ է

Ես համբուրեցի քեզ ձմռան առաջին օրը,
Որպեսզի օրերս ջերմ լինեն…

Տարիներս ձմռան սարսուռ էին հագել,
Եվ ես վախենում էի ձմռան սիրասպան դողից…

Ես համբուրեցի քեզ ձմռան առաջին օրը,
Որպեսզի անթաքույց չմնա զորությունը սիրո,
Որպեսզի աչքերիդ պաղությունը հյուրասպասում հալվի,
Հալվի ու հոսի ջերմացած ձյան պես,
Եվ ցույց տա, որ երջանկության արցունքները
Սիրո բնության զարթոնքն են…

Ես համբուրեցի քեզ ձմռան առաջին օրը,
Որպեսզի սառնությունից ճաքճքած շուրթերը
Այլևս զգան ջերմության ակունքը
Եվ դողդոջ ծիլի պես հակվեն դեպի Արևը…

Ես համբուրեցի քեզ ձմռան առաջին օրը,
Որպեսզի աշանը չդադարի ողբալ
Իր անհոգության համար…

Գարուն է…
1.12.2001

ՎԱՀԵ ԱՐՄԵՆ

ԱՆՎԵՐՋԱՆԱԼԻ ԽԱՂ

Խաղն ավարտվեց
Գարունը եկավ և
Ձնագնդերը
Մեր ափի մեջ հալչեցին

Հիմա
Այս անվերջանալի խաղում
Մեր հրացաններում առկա արճճե գնդակների հետ
Ի՞նչ անենք…

ՆՇԱՆ ԱԲԱՍՅԱՆ

ՄԵԾ ԵՐԳԸ

Բանաստեղծություն
ձնծաղիկի,
գարնան,
և հորս մասին,
որ, դեռ ձնծաղիկը չծաղկած,
դեռ գարունը չեկած,
գիշերվա ժամին
ցրտահար մատներով
մոմ է վառում
իր կիսածածկ բանջարանոցի ամեն մի առվի եզրին,
որ նորատունկ բույսը չմրսի հանկարծ…
…
Բանաստեղծություն
Օբամայի,
Մեդվեդևի
և հորս մասին,
որ համաշխարհային կարևորագույն հարցերով չի զբաղվում,
այլ գիշերվա ժամին
ցրտահար մատներով
մոմ է վառում
իր կիսածածկ բանջարանոցի ամեն մի առվի եզրին,
որ նորատունկ բույսը չմրսի հանկարծ…
…
Բանաստեղծություն
բանաստեղծի,
ընթերցողի
և հորս մասին,
որ ոչ բանաստեղծություն է գրում,
ոչ ընթերցում է,
որովհետև գիշերվա ժամին
ցրտահար մատներով
մոմ է վառում
իր կիսածածկ բանջարանոցի ամեն մի առվի եզրին,
որ նորատունկ բույսը չմրսի հանկարծ…

Բանաստեղծություն հորս մասին.
նրա ուսերին ձնծաղիկ է ծաղկում,
գարուն է գալիս…

7 մարտի, 2010 թ.

ՆԱՐԻՆԵ ԿՌՈՅԱՆ

Բողբոջի նման կուրծքս է ճեղքում
այս գարունը թաց
ու ճաք է տալիս շրթունքիս վրա`
ինչպես համբույրը, որ … ցավեցնում է:

****

Մենք խոսում էինք, ու ես ասացի.

– Գարունը, գիտես, ինչու՞ է գալիս…
-Դե կարծես գիտեմ.
քանզի ամեն մի ձմեռից հետո
պիտի անպայման որ գարուն լինի:
Դու ծիծաղեցիր, դու չհասկացար
պատճառը դրա`
հասարակ ու պարզ:
Իսկ ես չասացի.
– Գարնան հառնելը, սիրելիս,
բնավ ձմռան ձանձրույթից չէ,
որ լինում է:
Այն կարոտից է…
իմ ցրտահարված,
իմ քեզնով ջերմող հոգու կարոտից:

 

 Արա Ալոյան

Խորքի իմ սեր, հոգեթացու՜ն, ո՛չ ափային-
Իմ լուսավոր, ինձ կուրացնող, ի՜մ հրեշտակ,
Սիրատածուն իմ ներս, ներսերի ենթակա, բա՛յ իմ,
Մայրամուտիս պատկեր, մայրամուտվող իմ հույս, ի՜մ թանկ:
Իմատրոփ զարթոնք, գարունաշող, այրի՛ր –
Կույր եմ, մեկ է, վաղուց, և անդրախտ ու որբ,
Իմ ձմեռվա վրա քո այս նորեկ գարունը արարիր,
Իմ վերջերի վրա քո ելերը նորի՛ր, անձրևաթարմ ու հո՜րդ:
Գարնան նման բուրիր օրհնություններ, ցնծու՜մ,
Գարնան նման ասա՛, քեզ սիրում եմ, այ՛ խենթ,
Որ անգարուն, անսեր ու անծաղիկ ցածում
Մեզնից մեկը գոնե երջանկանա հավետ…

***
Երանի գարուն լինեի մի քիչ,
Որ ձմեռներդ ներվեին հետո,
Որ հալոցքներդ ավետեն մի ճիչ,
Որ քո ձյուները սեր հալչեն եվ տող:
Երանի ամառ լինեի մի կեզ
Որ գարուներդ քի՜չ տաքանային,
Որ ծաղկումներդ չլինեին կես,
Լքված ու անսեր ու ակամայից:
Երանի աշուն լինեի հասուն,
Որ ամառներդ գունեն ճշմարիտ,
Որ չափումներում օրաքառասուն
Սերն իր վերջնական կերպը նշմարի:
Երանի ձմեռ լինեի անբորբ,
Որ աշուններդ փաթիլվեն տեսիլ,
Երանի լինեմ եղանակ ամբողջ,
Որ տարալուծեմ ինձ քո մեջ, քեզ՝ իմ…
Արմենուհի Սիսյան

Գարուն

Կվերադառնա՞ն ծառերը՝
ծիծաղով ծաղկած,
ավետելու փոփոխությունը երկրային,
ցանկալի՜ են օրերն ավետման
ու այնքան դժվար են օրերը սպասման,
որ հազար տարվա անիվը
թվում է՝ փոփոխվելու է առաջին անգամ,
առաջին այնքան, որ օդում կանգնած է
հոգու նույն թրթիռը համատարած
-Ե՞րբ կգան ծառերը՝ ծիծաղով ծաղկած…
***
Քնած էի ձմռան գրկում,
արևը համբուրեց ապակին
ու սահեց սրտիս մեջ…
-Մենք փոխում ենք
մեր ձմեռային զարկերը,- սիրտս էր:
Անցում գարնանային ժամանակի…

 

Հավաքածուն կազմեց՝ Հասմիկ Հակոբյանը

Փնտրաբառ՝ votanavorner caxikneri masin