ՖԵԴԵՐԻԿՈ ԳԱՐՍԻԱ ԼՈՐԿԱ | Բանաստեղծություններ

Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա

ՄՈՌԱՑՎԱԾ ՄԱՏՈՒՌԸ

(բալլադ մեծ պատերազմի մասին)

Ես որդի ունեի, և նրա անունը Խուան էր,
ես որդի ունեի:

Ատելությամբ լցված նա գնաց դիրքերը:
Ես նրան տեսա վրիժառու, բայց զոհասեղանին,-
և տերտերի աղոթքին ներկա էր միայն նրա գլխարկը:
Ես փնտրել եմ նրա գերեզմանը:

Որդիս: Տղաս: Որդյակ իմ.

ես հայելու մեջ հարթեցրել եմ դեմքիս կնճիռները
և հասկացել, որ իմ սերը դարձել է ձուկ:
Այնտեղ, որտեղ խլանում է անիվների աղմուկը
ես ունեի սիրելի:
Ես ունեի մեռած ձուկ՝ խնկի մոխիրներում անթեղված:
Ես ունեի ամբողջ մի ծով…Աստված իմ, ես ծո՛վ ունեի:
Ես փորձեցի աղաղակել զանգերը,
բայց որդերը արդեն կրծում էին պտուղը,
վառվող կրակներ կային, գարնան հոտ և
կռունկները հարբած
կտցահարում էին
մեռնող զինվորների ցեխոտ ճակատները:
այնտեղ վրաներ կային, ուր
արցունքով լիքը բաժակը
հերթի էին դրել զինվորները:

Ես քեզ պիտի փնտրեմ
առաջին ծաղիկների բացվելուն,
լուսաբացին,երբ դեռ տերտերը
մատուռի դռան դեմ
կապում է իր եզն ու ավանակը ու
անշտապ սաստում է
կռռացող գորտերին:
Ես որդի ունեի, և իմ տղան ուժեղ էր,
և մեռածները ուժեղ են՝ շուտով թնդացնելու են երկինքը:
Թե որդիս արջ լիներ,
չէի վախենա ես խորամանկ կոկորդիլոսից,
չէի սարսափի, երբ ծովը օղակում է միայնակ ծառերին,
որ նավաստիները՝
ջրերին խեղդում են ծովախորշերում-
եթե իմ որդին արջի պես լիներ ուժեղ:

Սառը ջրիմուռներից
ես կպատսպարվեմ,
գիտեմ՝ պատարագի ժամանակ կտան
ձեռնոցներ, փողկապ կամ նոր կոստյում-
ես կլռեմ աղոթքի ժամին,
բոլորը կլռեն լուռ
և միայն դրսում հանկարծ
կճչան ճայերն ու պինգվինները՝

նա որդի ուներ
նա նրա որդին էր
նա միայն նրա որդին էր՝ուրիշ ո՛չ մեկի,
նա նրա որդին էր
նրա որդին էր:

ԳՈՎՔ

բարդիներն էլ մի օր հեռանում են երկրից,
բայց նրանց ուղին լուսինն է լճակի վրա նկարում,
բարդիները հեռացող
թողնում են սեր ու
քամուն:
Կջարդի քամին մթան թևերը,
կմեռնի՝
թողնելով
արձագանքը բարդիների.
այդ արձագանքով գետը
կգտնի իր հունը-
և գուցե՝
քամուն ու մե՞զ:

ՏԱՓԱՍՏԱՆ

ժամանակի ճեղքած
կեռմանները
կորան:

Տափաստանը՝
մնաց:

Իմ անլուռ սիրտ-
իմ կարոտների մատյան՝
մեռար:

Տափաստանը՝
մնաց:

Մայրամուտի մշուշն ու
համբույրները
հանգան:

Տափաստանը՝
մնաց:

Ամեն ինչ համրացել,խլացել,
սառել է՝վերջացա՛վ,
կորավ:

Տափաստանը՝
մնաց:

ՀՈԳԻՆԵՐ ԿԱՆ

հոգիներ կան որ
հիշում են
հանգչող
հորիզոններ և աստղերի՝
հառաչը

հոգիներ կան որ
հիշում են
հեռավոր
ստվերները՝
անցած ու լուռ

ուրի՛շ հոգիներ կան
սիրո համբյուրների-
գիշերվա տնքոց՝
առավոտվա մահճում

անարձագա՛նք
արդեն

ԵՐԿԻՐ

Մենք քայլում ենք
մեռած
հայելիների
հայացքներով,
թափանցիկ
թրթռոցը
նրանց՝
թեթև խամրած:

Թե թրաշուշանները
ծաղկեին
գլխով ներքև,
թե վարդերը
ծաղկեին
գլխով ներքև,
թե արմատները
տեսնեին երկինքն ու
կապույտը,
իսկ մեռյալները քնեին
բաց աչքերով-

կապույտ այդ երկնքում վաղուց
կարապներ
կլինեինք մենք՝
թռած-թևածված:

ԽԱՉՄԵՐՈւԿ

Արևելյան քամի,
լուսամփոփ ու անձրև,
ու սրտիդ՝ուղիղ խրված
դանակ:
Փողոց-
ձգված լարի
դողոց: Հսկա
բոռի
դողոց: Չորս
բոլոր
ուր էլ շրջվես
ուղիղ՝
սրտիդ
խփվող
դանակ:

Թարգմանությունը իսպաներենից՝ Սլավի-Ավիկ Հարությունյանի

Share Button

1 Կարծիք

  • Սամվել says:

    Սրան ու սրա նմաններին են թութակի նման կրկնում այսօրվա հայ պոետները, կարծելով, թե հաղորդակից են լինում համաշխարհային մշակույթի շնչին: Սակայն դա նրանց մտավոր տկարության ապացույցն է:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *