Խուան Ռամոն Խիմենես Մանտեկոն (1881 թվ. դեկտեմբերի 23, 1958 թվ. մայիսի 29), իսպանացի բանաստեղծ, 1956 թվ. Նոբելյան մրցանակակիր:
Ես տխուր եմ, բայց աչքերս չեն արտասվում
Ես տխուր եմ, բայց աչքերս չեն արտասվում,
և ոչ ոքի համբույրները չեմ ուզում,
խաղաղ հայացքս կորում է
պարտեզի լուռ խորքում:
Ինչու˚ պետք է երազեմ սերերի մասին,
եթե մութ և անձրևոտ է երեկոն,
ո՛չ շշուկ կա, ո՛չ բույր,
օդի խաղաղ զբոսանքներում:
Հնչել են քնած ժամերը,
մենակ է մնացել հսկայական համայնապատկերը,
արդեն գնացել են դանդաղկոտ հոտերը,
աղքատ օջախներից վեր է բարձրանում ծուխը:
Պատուհանս ստվերին փակելիս,
ապակու վրա փայլեց մի աստղ,
ես տխուր եմ, բայց աչքերս չեն արտասվում,
այլևս ոչ ոքի համբույրները չեմ ուզում:
Երազում կտեսնեմ մանկությունս. ժամն է արդեն
քնած երեխաներ. մայրս
ինձ օրորում է իր տաք գրկում,
սեր է կաթում նրա շառագող աչքերից:
Եվ սիրելի զանգը հնչելիս
հովտում կորած մատուռի
լայն կբացվեն հոգնած աչքերս
երեկոյան լույսի խորհրդավորության առջև…
Թող արցունքներս հոսեն: Արդեն ծաղիկներ կան,
սակայն չկան անուշահոտ բույրեր, երգեր,
եթե ինչ-որ մեկը երազել է իմ շուրթերի մասին,
թող գա ինձ համբուրելու
իր խաղաղ երազանքի միջից:
Իսկ արցունքներս հոսում են…. Ոչ ոք չի գալիս….
ո˚վ կանցնի տխուր միջանցքով:
Միայն հնչում է երկար լռության մեջ
Զանգը, որ տալիս են հրեշտակները:
Ձմեռային երգ
Երգում են, երգում:
Ո˚րտեղ են երգում թռչունները, որ երգում են:
Անձրև է եկել: ճյուղերը դեռևս առանց նոր տերևների են:
Երգում են, երգում:
Թռչունները: Ո˚րտեղ են երգում թռչունները, որ երգում են:
Վանդակների մեջ թռչուններ չունեմ:
Չկան երեխաներ, որ դրանք վաճառեն: Երգում են:
Հովիտը շատ հեռու է: Ոչինչ…
Ես չգիտեմ` որտեղ են երգում
Թռչունները երգում են, երգում
Թռչունները, որ երգում են:
Վարդի պես թերթիկներդ պոկեցի
Վարդի պես թերթերդ պոկեցի,
որպեսզի հոգիդ տեսնեմ,
բայց չտեսա:
Ավելին` փոխարենը տեսա երկրային և ծովային հորիզոններ,
ամեն ինչ` մինչև անսահմանություն
լցվեց մեկ էությամբ`
հսկայական և կենդանի:
Ես «ես» չեմ
Ես սա եմ,
որ կողքիցս քայլում, բայց նրան չեմ տեսնում,
որին երբեմն տեսնելու եմ,
և որին երբեմն մոռանում եմ:
Նա, ով լռում է` հանգիստ է, երբ ես եմ խոսում,
նա, ով ներում է` քաղցր, երբ ես ատում եմ
նա, ով զբոսնում է այնտեղ, որտեղ ես չկամ
նա, ով կանգուն կմնա, երբ ես մեռնեմ:
Վերջնական ճանապարհորդությունը
Ես կգնամ: Եվ կմնան թռչունները երգելով,
և կմնա իմ պտղատու այգին իր կանաչ ծառով
և սպիտակ ջրհորով:
Ամեն երեկո երկինքը կլինի կապույտ և անվրդով,
և կզնգան, ինչպես այս երեկո են զնգում,
զանգակակատան զանգերը:
Կմռնեն նրանք, ովքեր սիրել են ինձ,
և մարդիկ նորը կդառնան ամեն տարի,
և իմ այն ծաղկած և կավեպատ այգու անկյունում
իմ հոգին մելամաղձոտ կթափառի:
Եվ ես կգնամ, և կլինեմ մենակ, անտուն,
առանց կանաչ ծառի, սպիտակ ջրհորի,
առանց կապույտ և անվրդով երկնքի…
Եվ կմնան թռչունները երգելով:
***
Այո՛: Ինձ հետ ես , ա՜խ,
Ա՜խ, այո՛: Եվ հոգուդ ծանրությունը և մարմնիդ ծանրությունը մարմնիս վրա,
ինձ ձույլ չեն տալիս վազել պատկերիդ հետևից
այն վարդաստանների միջով, որոնց միջով առաջ փախչում էիր,
իսկ հետո քնքուշ վազեցիր դեպի ինձ.
քո այն պատկերը` անմոռանալի,
քո այն պատկերը` անբացատրելի,
քո այն պատկերը` հավերժական,
ինչպես արյան թողած բիծը…
Թարգմանություն իսպաներենից՝ Ռուզաննա Պետրոսյանի