Սմբատ Հովհաննիսյան/Թոնդրակ, ՎԵՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆ կամ կրկնակի հեռանկար, Եր., ակտուալ արվեստ, 2024, – 192 էջ։
Լույս է տեսել Սմբատ Հովհաննիսյանի/Թոնդրակի նոր՝ «Վերադարձություն կամ կրկնակի հեռանկար» ժողովածուն։ Այս հատորում հեղինակը միավորել է 2016-2024 թվականների հրապարակախոսական գրություններն ու հարցազրույցները՝ ներկայացնելով ժամանակի քաղաքական, հասարակական և մշակութային զարգացումների նկատմամբ իր դիտարկումները։
Ժողովածուն ընդգրկում է տեսական և վերլուծական մոտեցումներ, որոնք բացահայտում են հեղինակի մտավոր որոնումների բազմազանությունը: Այսու՝ «Վերադարձություն կամ կրկնակի հեռանկար» ժողովածուն ոչ միայն հնարավորություն է տալիս ծանոթանալու հեղինակի ոճի առանձնահատկություններին, այլև հրավիրում է մտածելու ժամանակակից հասարակության առջև ծառացած հրատապ հարցերի շուրջ:
Տեքստերում քննարկվում են պոեզիայի, պատմության, կրթության և մշակույթի խաչմերուկներում ծագող խնդիրները, որոնց միջոցով հեղինակը փորձում է հյուսել մարդկային փորձառության և իմացության պատկերը: Կենտրոնական թեման բանաստեղծի և պատմաբանի փոխհարաբերությունների բարդությունն է, որտեղ նրանք դիտարկվում են ոչ թե որպես առանձին ձևավորումներ, այլ որպես միմյանց լրացնող և փոխազդող սուբյեկտներ, որոնք միահյուսվում են մշակութային և ինտելեկտուալ լանդշաֆտի ձևավորման գործընթացում: Այս փոխկապակցվածությունն արտացոլում է հնարավորի և անհնարինի միջև տևական լարվածությունը՝ ի ցույց դնելով բանաստեղծական և պատմագիտական մոտեցումների փոխլրացական դերը:
Գիրքն անդրադառնում է ինտելեկտուալ մի շարք առանցքային հարցերի՝ ընդգծելով, որ ստեղծագործությունը, կրթությունը և գիտելիքը ոչ միայն արտացոլում են, այլև ակտիվորեն ձևավորում են աշխարհի մասին մեր պատկերացումները: Հեղինակը հրավիրում է ընթերցողին խորհելու այն մասին, թե ինչպես են մեր մշակութային և պատմական պատումները (նարատիվները) ներազդում մեր ինքնության և իրականության ընկալման վրա:
«Վերադարձություն կամ կրկնակի հեռանկար» ժողովածուն նախատեսված է ոչ միայն նրա բազմամյա ընթերցողների, այլև նոր լսարանի համար, որը կգտնի այստեղ սուր հարցեր և արդիական թեմաների նոր մեկնաբանություններ: Այն միաժամանակ պատմություն է, որ դեռևս շարունակվում է, և հրավեր՝ մտորելու մեր ժամանակի ամենակարևոր մարտահրավերների մասին:
