Կարեն Ջհանգիրով | Որքան արագ են ծերանում երեխաները

Ծնվել է 1956 թվին: Ավարտել է Մոսկվայի պետհամալսարանը տնտեսագետ-մաթեմատիկոսի մասնագիտությամբ:
1978-ից զբաղվում է ռուսական վերլիբռի մշակմամբ եւ համակարգմամբ: Հրապարակվել է կենտրոնական պարբերականներում եւ ռուսական անթոլոգիաներում: Կազմել եւ
հրատարակել է վերլիբռի 17 ժողովածու: Թարգմանվել է տարբեր լեզուներով: Հիմնադիրն է վերլիբռիստների «Սպիտակ քառակուսի» (1988) խմբի: Նույն անունով հրատարակել է վերլիբռի առաջին ժողովածուն ԽՍՀՄ-ում: Հիմնադրել եւ ղեկավարել է «Ռուսական վերլիբռի ասոցիացիան» (1991): Արվեստի նոր տեսակի` ТРЕУМ-ի հեղինակն է.այն միախմբում է տեքստը, պատկերը, ձայնը: «Մենք» խմբի հիմնադիրն ու առաջատարն է, որը զբաղվում է գրականության, արվեստի, հոգեվերլուծության եւ այլնի կատարելագործմամբ:
1991-ին տարագրվել է` Լեհաստան, Նորվեգիա, Բելգիա, Ավստրիա:

Ազգությամբ հայ բանաստեղծը 1995-ից ապրում է Կանադայում:

 

Ծանր է`
զարթնելով ամեն առավոտ
որպես բույս – նորից
ապրել սովորես,
վերստին մարդանալ, վերստին
հավասարակշռել ողջ տիեզերքը
սեփական դեմքով

***
Խելառվել –
նույնն է թե պոկվել գնացքից,
լսելով յասամանի սրընթաց բույրը
ամայի խաղաղ կայարանում

***
Թե մի կողմ նետես
ամեն անէական աննշան բաները,
չի մնա ոչինչ, բացի
միակ-եզակի արտահայտությունից.
«Երկնքում լողում են ամպերը…»

***
Պատկերելով գրավիչ առարկաներ`
ծառ, թռչուն, կանանց…-
մենք նկարում ենք լոկ ժամանակը,
որտեղ
գոյում է նա

***
Հայաստան,
ի՞նչ մետաղից է
այդ ծանր խաչը`
դարերով ցողունդ
հողին խոնարհող…

***
Թեթեւ ու հանգիստ
կառափնարան ելնողը
գիտե` բազմաթիվ են
ներկա ամբոխում
խոշտանգվածները

***
Նրանք, որ մնացին
ջարդված թեւերով,
գիտեն` երկինքը
ամուր նյութից է

***
Սոսկ հիմա
հասկացա` որքան երկար է
հրաշալի կյանքն այս
նայել ինձ աչքերով
սիրահար ձիու,
բայց ես
տեսել եմ
սոսկ տափաստանը

***
Որքան շատ է իմ կոշիկների մեջ
աշնանային ջուրը, որքան շատ է
իմ անեզրական սրտում
դեղին անձրեւը, որոնցից գիշերով
իմ օվկիանոսն է կառուցում անդուլ
ամենաքնքուշ նրբագեղ ձուկը

***
Շատ բան կարելի է
ներել` հայելով –
ինչպես են նրբին բզեզիկները
թիկն տալիս
լռին արեգակին

***
Տարիների հետ
մարմնում խոր լռված
արկի բեկորները
ձուլվում են զանգի

***
Սրտից
մեկ միլիմետր է
ծովը միշտ հեռու

***
Տարօրինակ է
Տարիներն անցան
Իսկ կյանքը մնաց

***
Որքան երկար են աճում խոտերը:
Որքան արագ են ծերանում  երեխաները

***
Այսպես էլ ապրում ենք –
լռություն կոչելով
ամենայնը, որ անզոր ենք
լսել

***
Սահմաններ գծելով
կարծում ենք`
իբր առաջ ենք գնում

***
Այնտեղ է սիրտը
տիեզերքի,
ուր նետն է սուրում

***
Գիտակցությունը
անապատ է, որտեղ
մրջյունները
քարեր են հավաքում

***
Հոգիդ ծով է անտակ,
իսկ դու մեռնում ես
հողի ամեն մի
թիզի համար

***

Կռած յուրաքանչյուր
հաղթանակի հետ
աննկատ նվաղում ես

***
Տարեցտարի
մարդը փոքրանում է մինչեւ
սեփական թախծի
չափսերը

***
Կարեւոր չէ` որքան է
կշռում ավազահատիկը,
եթե
թռչում է նա

***
Նրանք, որ փնտրել են
Եվային, գտան
փշրված կանանց
բեկորները

***
Սովորիր բարձրացնել
ծաղկափոշին, սովորիր
հավքը փոխել
գնդի, լռությունը`
լճի եւ
բաժանել երկինքը
մողեսների միջեւ

***
Քանի դեռ պատկերում ես
հեռաստանները,
կողքիդ թիթեռները
ծերանում են

***
Դուրս գալով անցյալից`
մի մոռացիր
անջատել լույսը

***
Սիրտդ ազատիր ամենայնից,
ինչ դեռեւս
սպանել չես զորել

***
Վերցրու այդ կեղտը
ճանապարհից,
այն քոնն է

***
Ընկնելով անդունդը,
հիշիր` ընդամենը
ավազահատիկ ես դու

***
Թռչուններդ ամփոփիր
այնտեղ, ուր
մեռնում են նրանք

***
Փնտրիր գեղեցկությունն այն,
որը հնարավոր է
լսել

***
Մի հետեւիր նրան,
ինչ պատահել է

***
Մահից խույս տալով`
աննկատ դառնում ես
կյանքի
հեշտ ավարը

***
Ծանր է քո բեռը –
խնձորի
երկու կեսը

***
Տիեզերքի մարմինը
ճզմված է անվով

***
Անցյալում կամաց
նվում են
ամենքի ծաղիկները

***
Մարդը միայնակ է`
հանց մետաղադրամ
թշվառի ձեռնափին

***
Սահմանը կենցաղի –
բզեզիկին գրկելու
անհնարինությունը

***
Ամեն առավոտ
ծիծեռնակները երկինք են
բարձրացնում երկիրը

***
Խնձորից խնձոր
շարժվում է արմատը
արեգակի

***
Լեռը փնտրում է
մեկին խոնարհվելու
մի ակնթարթ թեկուզ

***
Ամենը,
որ պատեր ունի,
դյուրին է կործանել

***
Որքան հեշտությամբ են
մրջյունները հասնում նրան, որ
չափազանց
արագ է շարժվում

***
Պոեզիան
վարդ է`
ծանրաքար կրող

***
Աշխարհը դա փիղ է`
բզեզիկի
քթանցքից ընկած

***
Երջանկության բանաձեւը`
խնձորը
եւ ձեռքը

***
Օդը ղողանջում է
մետաղադրամով
թաղված հողում

***
Ափ գտած կաթիլը
վերածվում է
ծովի

***
Մարդը տիեզերքում` հանց գնդակը սրտում

***
Աշխարհի պոչին ագռավները ճռվողում են

***
Մերկացած վարդը` իսկը միանձնուհի

***
Աղջնակների ներսում այծյամները վազվզում են

***
Թիթեռի փլվածքում
թափառում են անխոնջ գետաձիերը

***
Ձեռնափի մեջ ընկնելով` լեռը
դառնում է փխրուն ավազահատիկ

***
Երեխաները գնդակ են թռցնում, չիմանալով,
որ այն արեւ է

***
Ներկայի ամենաստույգ սահմանը
հեռացող կնոջ գեղեցկությունն է

***
Երկաթը, որով խաչել են Քրիստոսին,
վաղուց ոսկու է վերափոխվել

Թարգմանությունը ռուսերենից՝ Հրանտ Ալեքսանյանի

Արդի ռուսական վերլիբր գրքից

Արդիռուսական վերլիբռ: Բանաստեղծությունների
Ա 858 անթոլոգիա/Թարգմանություններ ռուսերենից:
Կազմող և թարգմանիչ` Հ. Ալեքսանյան
Ստեփանակերտ, «Ոգի-Նաիրի» հր., 2015

 

Share Button

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *