ՆԱՌԱ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ | Լուսնկարելը տիրելու կիրք

Լուսնկարելը տիրելու կիրք. Դիանա Արբուս
Եվս մեկ ինք­նաս­պա­նութ­յան ա­ռի­թով

(­Նա­խընտ­րե­լի է էս­սեն կար­դա­լու ըն­թաց­քումլսել Բեթ­հո­վե­նի «Էգ­մոնտ» նա­խեր­գան­քը)

Ես մո­տե­նում եմ մահ­վա­նը կաս­կա­ծի զգա­ցո­ղութ­յամբ:Կր­կին վե­րա­դառ­նա­լու նրա պա­րու­նակ­նե­րի մեջ, գու­շա­կե­լու, մաշ­կա­զեր­ծե­լու,սափ­րե­լու կեղ­ևը, նե­գա­տիվ­նե­րի մի­ջից գտնե­լու ել­քե­րը, լու­սան­կա­րե­լու,հե­տո տխրե­լու, լռե­լու: Դիա­նան փնտրում է ու­սու­ցիչ: Դիա­նան ի­րեն է փնտրում:
Սե­փա­կան ե­րե­խա­յի չափ թանկ սար­քը բա­րու­րում է, գրկում,սեղ­մում կրծքին և հ­րա­վա­ռութ­յան պես լույ­սը շաղ տա­լիս խեղ­ված­նե­րի, լա­ցա­կու­մած­նե­րի,մեր­կե­րի ե­րես­նե­րին:
Լու­սան­կա­րե­լիս նա ինքն է նա­խա­պատ­րաստ­վում, ինքն էտրվում – մեր­կա­նում մինչև ուղ­նու­ծու­ծը:
Ն­րան հե­տաքրք­րում են մար­դիկ, ոչ թե ֆո­տո­սե­սիա­նե­րը:Փնտ­րեց մարդ­կանց ներ­սի ռեա­լութ­յու­նը` նրանց կրքե­րով, դմբո­յութ­յուն­նե­րով,տա­ռա­պանք­նե­րով, եր­բեմն` բու­ժե­լով:
Փո­ղոց­նե­րում փնտրեց նրանց, ում մյուս­նե­րը նա­խընտ­րումեն չնկա­տել:
Նա­յե­լով իր կեր­պար­նե­րին, նա ի­րեն է տես­նում` տա­րօ­րի­նակ,կրկե­սի ծաղ­րա­ծու­նե­րի մեջ: Թ­զուկ­նե­րը, աժ­դա­հա­նե­րը, գու­շակ­նե­րը, երկ­վոր­յակ­ներնու թրեր կուլ տվող­նե­րը նրա (իմ) հե­քիա­թի բա­ղադ­րիչ­ներն են, ո­րոնք ստի­պում ենսպա­սել ժա­մա­նա­կի մեջ ու պա­տաս­խա­նել ան­լու­ծե­լի հա­նե­լուկ­նե­րին:
«­Մե­զա­նից յու­րա­քանչ­յու­րը ու­զում է եր­ևալ յու­րա­հա­տուկ,իսկ ստաց­վում է` այլ: Տար­բե­րութ­յունն այն է, թե ինչ­պես ենք ու­զում տես­նեն մեզ:Բայց ի­րա­կա­նութ­յան ու ցան­կութ­յան միջև ճաք կա այլևս: Այս­տեղ է և­ ի­րո­նիան»:
Ն­րանք դի­մակ­նե­րով ա­վե­լի են գաղտ­նա­զերծ­վում Դիա­նա­յիհա­մար:
Ա­տում էր ի­րեն իր այ­լան­դակ­ված, տես­նող «աչ­քի» հա­մար:
Նա կա­րո­ղա­նում էր սպա­սել:
Ն­րա ա­մե­նաեր­կար ֆո­տո­սե­սիան տևել է 48 ժամ. ապ­րեց48 տա­րի:
Ա­վե­լի ուշ Ար­բու­սը խոս­տո­վա­նել է, որ իր ա­ռա­ջին կեր­պար­նե­րիցէր մոխ­րա­գույն մեծ շու­նը (կադրն արդ­յուն­քում չստաց­ված էր, հե­տո նա եր­բեք կեն­դա­նի­ներչլու­սան­կա­րեց). «­Շունն ինձ ակն­դետ նա­յում էր, հա­մար­յա միս­տիկ, չէր հա­չումու չէր շարժ­վում. պար­զա­պես նա­յում էր իմ մի­ջով: Չեմ կար­ծում` ես նրան դուր ե­կա»:Դիա­նա­յի սի­րած գրքե­րից էր Ֆ. Կաֆ­կա­յի «­Մի շան հե­տա­զո­տութ­յուն­նե­րը» վի­պա­կը:Սա այն բա­նա­լին է, ո­րի հի­ման վրա նկա­րա­հան­վեց լու­սան­կար­չի մա­սին ֆիլ­մը(«­Մոր­թի»), որ­տեղ նրան լույ­սի, ճշմար­տութ­յան մա­սին շան կեր­պա­րան­քով տղա­մար­դըպատ­մեց:
Նա, ով կանգ­նում էր Դիա­նա­յի առջև, ի­րեն վտանգ­ված էրզգում (մայրս ա­սում էր` նրա մոտ ա­վել-պա­կաս մի խո­սեք` կգրի):
Նա, ով կանգ­նում է Դիա­նա­յի առջև, ի­րեն հաշ­ման­դամ ուեր­ջա­նիկ է զգում (մայրս ու­զում է ինձ մո­տիկ ապ­րել):
Գ­րողն ու լու­սան­կա­րի­չը` մեր­կաց­նե­լու սո­վոր մար­դիկ:

… Ֆո­տոխ­ցի­կը մարդ­կանց հո­գու մեջ խեղ­դա­մահ լի­նե­լունրա միակ ան­ցա­թուղ­թը:
Ես էլ նրա նման տրվում եմ հաշ­ման­դամ­նե­րին: Նա ի´մ կա­նան­ցից է: Մենք` որ­սորդ:
Վերջ, հոգ­նեց(ի). այս մի(իմ) ինք­նաս­պա­նութ­յու­նը` ա­վարտ­ված,հա­ջող­ված, ապր­ված