Կանգնեցրեք ինձ, եթե արդեն լսել եք սա
Նույնիսկ չեմ կարողանում անունս հիշել․ ես, որ հիշում է
այդքան շատ բաներ — ֆուտբոլային հանդիպման հաշիվներ, մոգական հնարքներ, խորը սեր՝
այնքան մոտ Աստծուն, որ իրականում կրոնական էր։
Երբ քնում եք նման տեսակի սիրո մեջ,
արթնանում եք պարանոցին հայտնված կապտուկներով։ Ես
խմելիքներ չունեմ, պարոններ, միայն արկածներ։ Ամեն օր
իմ մարմինը ամենուր հետևում է ինձ՝ ինչ-որ բաներ
խնդրելով։ Փորձում եմ բարձր մտածել, փորձում եմ
հիասքանչ լինել, անհավատալիության չափ հիասքանչ։ Բոլորս էլ
նույն բանն ենք ուզում (քայլել անկեղծ զարմանքով
ինչպես առաջին մարդը, որ հենց նոր լսել է թութակի խոսքը), բայց ապրում ենք
ահռելի հարթության վրա, որ լողում է երկու
օվկիանոսների միջև։ Երբեմն ուղղակի ստիպված ես թողնել այն,
ինչ որ իսկական է քեզ համար, ստիպված ես ծանրաքայլ
անցնել դաշտերով և քաշել-պոկել բոլոր սնկերի
գլխարկները։ Երբեմն ստիպված ես
քայլել-հասնել մինչև Գալիլեա
կամ էլ բառացիորեն Աստծո ոտքերի մոտ նախքան կհասկանաս, որ
արդեն անցել ես վայրը, որտեղ
պիտի որ մահանայիր։ Ես այլևս չեմ կարողանում հիշել
վախեցած լինելը, միայն դրա ավարտը։
ՇԱՏ ՀԱՃԱԽ ՄԱՐՄԻՆԸ ԴԱՌՆՈՒՄ Է ՄՏԱՑՐՈՒՄ
Շատ հաճախ մարմինը դառնում է մտացրում —
նուրբ կեղև, անհարմար մազեր,
վերալիցքավորվելու տարօրինակ կարիքը։ Լսել եմ՝
եթե չես քնում, երիտասարդ ես մահանում, բայց եթե քնում ես,
ուղղակի քնի մեջ ես անցկացնում ավել ժամանակդ։
Ինչպես անգլուխ ծղրիդը և նրա դեռևս շարժվող ոտքերը, ես սովորում եմ՝ իմ որքանն մասը
ինձ իրականում պետք չէ։ Այն գոյություն ունի․ աշխարհը՝ առանց այս
հիմար պարանոցի։ Իմ ողջ կառուցվածքը մեծամասամբ
կմախք և արձակ միս է․ այն, որ ինչ-որ բան կարողացել եմ
գովեստի է արժանի։ Որոշ մարդիկ ասում են՝
մարմնից հետո կյանք կա, առեղծվածային, ինչպես
սառցե բեկորներ հալեցնող ատամը։ Մի տարի առաջ
քթիցս դուրս փչեցի թմրանյութն ու անմիջապես
պատվեցի սերմնահեղուկի ու
կոճապղպեղով բլիթի հոտով։ Հիմա լսում եմ ինձ սիրող
մարդկանց հոգոցները, ամեն մի խռովություն, որ ստեղծում եմ,
հիշեցում է, որ ամենևին էլ հաստատուն չեմ
իմ նրբազգացության մեջ։ Երբևէ մեծ մարդ կլինե՞մ։ Կլինե՞մ
տղաներից մեկը։ Տարրե բե թոքմեշ միրե,
Քավեհի բե բաբաշ։ Պրասին նման է իր սերմին,
իսկ փոքրիկ Քավեն նման է հորը։ Հասկանո՞ւմ եք՝ ինչպես եմ
ամբողջությամբ վարդաջրե և իրականությունից կտրված։ Հասկանո՞ւմ եք՝ ինչպես է
կոկորդս լցվում աղով։ Եռացրեք ինձ։ Բաժանեք
ինձ։ Փաթաթեք ինձ թղթի մեջ և վերադարձրեք հողին։ Մի օր
կծլեմ դաշտային սնկերի տակից։
Մի օր կարթնանամ ինչ-որ ուրիշ մեկի ոսկորներում։
ՄՈՒՐ
Երբեմն Աստված երկիր է գալիս ժանգի տեսքով՝
քայքայլով շղթայակապ ցանկապատը կամ նավաստու դանակը։
Վերևից այսքան մոտ մենք պետք է որ
անփույթ և անխավար թվանք, ինչպես նոր սիրահարները,
երբ առաջին անգամ մերկանում են
միմյանց առաջ։ Ինչ մնում է կորստին, վախենամ՝
այն պահել եմ պատմության մեջ,
մտածելով՝ ինչ կարող էի հետ բերել,
ինչպես մարմարե հրեշտակը, որն արթնանալով պարզում է՝
իր ներքին օրգանները ընկած են ոտքերի շուրջ։
Որովայնի արյունն ավելի քաղցրահամ է,
քան ցանկացած այլ տեղի արյունը։ Մենք գիտենք սա,
բայց չգիտենք՝ ինչու — հեռուստացույցի կինը
տղամարդու աղիքային վնասվածքը ծածկում է իր հիջաբով,
ապա կտորը շփոթված տանում է շուրթերին։
Անընդհատ երազ եմ տեսնում իբր թե ինչ-որ արարծ եմ, որ հանում է իր իսկ
ճանկերը
Մեկ առ մեկ, որպեսզի ծախի դրանք շուկայի տաղավարներում
նռների բուրգերի և այգու գործքիների կողքին։ Երազների տրամաբանությունը
կանխատեսելի է։ Շատ ժամանակ առաջ Դրախտում էի ապրում,
որովհետև ուզում էի։ Երբ ընկա երկիր
գիտեի ճանապարհը՝ մրի միջով դեպի տերևներ։
Միևնույնն է, տարիներ պետք եղան։ Վայրէջի պահին հողը
տխրությամբ ինձ իր գիրկն առավ, մեկի մեղմությամբ,
որը ողբերգական լուր է հայտնում երեխային։
ՎԱՅՐԻ ՏԱՆՁԵՆԻ
ամիսներ շարունակ հունվար էր երկու կողմից եղյամը
խոտի վրա նման գունատ սնկի նման
ցեցափոշու տանձենու ճյուղերը թթվում են
սառույցում սպիտակ ինչպես սպիտակ գիծը որ ձգվում է ինձնից
դեպի ողորկ կետաձկները սառած օվկիանոսի կտորներում
իրենց ահռելի շարժումով դեպի սևուսպիտակը
աստղերը բացվող դեպի դրախտ սոված կատուն մռլտում է
հայելու արծաթի վրա և ես վերացնում եմ
կարերը մտածելով ինչ տաքուկ անուններ պիտի փորձենք երգել
վայրի ուրցատերև կովածաղիկ սև օձ բոլորը օրերը
տարվա շարվել են դռան մոտ և ես շեղում եմ բոլորի ուղղությունը ասելով ոչ
դու պետք չես գա մեկը մյուսի հետևից նրանք թաքնվում են
ցրտում կատուն ատում է այս տեղը ավելի շատ քան սիրոյմ է
ինձ նա չի կարողանում գիշել գարունը երբ ես նրան ամեն օր կերարկում էի
տաք բադի յուղով ոչ էլ խոհանցի ծաղկամանը լի մուշկի կապույտ
վարդերով ոչ էլ տանձենին որ այնքան էր ուզում գցել իր մրգերը այնքան քաղցր
որ մեզ քնեցնում էին ես դասավորում էի տանձերը ծածկոցի վրա
մինչև էլ տեղ չէր մնում և սկսում էի դրանք լցնել
լոգարանը մի երեկո ներս մտա ասես զարդերի
բլրի մեջ հիմա ուրվական-սերինոսները ոտնահետքեր են թողնում
մեր ձնապատ պատուհանագոգերին կատուն վազվզում է
գիշերվա միջով նրանց ծլվլոցը փնտրելով մեր հիշողությունները
սառույցով են ծածկվել հեռավոր անցյալում մենք խմում էինք
ծաղկամանի ողջ վարդաջուրը հիմա էլ դեռ ամեն գիշեր
ստուգում ենք այն ես մոռացել եմ նույնիսկ ամենահեշտ աղոթքը
որ պիտի օգտագործեի
արտակարգ իրավիճակներում մի բան մի բան ես այստեղ չեմ
ծնվել ես այստեղ չեմ ծնվել ես այստեղ չեմ
ՊԱՐՍԿԵՐԵՆ ԽՈՍՈ՞ՒՄ ԵՔ
Օրեր կան՝ Վեներան երևում է միջկեսօրին։ Հետո՝ գիշերը, միլլիարդավոր մղոններով բաժանված աստղերը, տարիներ անցնող լույսը,
որ վերջում մահանա աչքի մյուս կողմում։
Բառարան կա՞ սրա համար — որպեսզի առօրեականությունը շատանա,
բայց չնվազեցնի հրաշքը։
Ես այնքան անհոգ եմ եղել ունեցածս բառերի հետ։
Չեմ հիշում՝ ինչպես կարելի է ասել տուն
իմ առաջին լեզվով, կամ միայնակ կամ լույս։
Միայն հիշում եմ
դելամ բարաթ թանգ շոդեհ՝ ես քեզ կարոտում եմ,
և շաբ բեխեյր՝ բարի գիշեր։
Դասերդ ո՞նց են, Քավե ջան։
Դելամ բարաթ թանգ շոդեհ։
Դեռ խմո՞ւմ ես։
Շաբ բեխեյր։
Շատ երկար ժամանակ յուրաքանչյուր քայլս
մի լեզվից մյուսն է եղել։
Աշխարհը կարգավորելու համար՝
ես կարիք ունեմ, դու կարիք ունես, նա կարիք ունի։
Մյուս բաները ուղեղումս ապրող
սոված շնագայի փայ են դարձել։
Հենց հիմա լուսինն ասես մեծացած գունատ քիթ լինի։
Դելամ բարաթ թանգ շոդեհ։
Մենք հավերժ սուզվում ենք գիշերվա մեջ։
Շաբ բեխեյր։
ԳԱՅԼԻՆ ԳԱՅԼ ԱՆՎԱՆԵԼՈՎ (ԱՆՀԱՄԲԵՐ)
երկնքի պես շատ հանգիստ եմ եղել բոլորը մոռացել են որ
այստեղ եմ ես փորձել եմ բոլոր հայտնի հնարքները ձևանացնելով թե հենց
այսպես սարսափազդու էլ ստեղծված եմ եղել նման հանկարծակի գիշատիչ ձիու
նման կատաղի
ֆշշացնող շափյուղայի բժշկական պատասխանը պարզ էր նսիր
համբերությամբ մինչև կասեն գնաս դրսում լիճը գոլորշիանում
չորանում է կապույտ ինչպես տպագրման նշան մի ամիս առաջ նրանք հանեցին
մի խեղդված տոիրիստի նրա ուռածսպիտակ փորը լսված էր բողկերով և գառան
ոտքերով նրա ողջ մարսողական համակարգը հաճունքի փոքրիկ
թանգարան էր նրա հետ համեմատած ես առողջ եմ և անհետաքրքիր այստեղ
մի դեղագործական գրքույկ եմ կարդում այստեղ մեռնում եմ
միջին արագությամբ նախանձը միակ մահացու մեղքն է որը հաճելի չէ
մեղավորի համար այն տխրությունը ավելի նման է դարձնում ավանդույթին հավատարմություն
ծնողի անցյալին ես փորձում եմ փոքրիկ մխիթարություններ գտնել մանուշակագույն երեքնուկ
երկար խոտերում աած դեղին սարդ պատուհանագոգին ես
պակաս սարսափելին եմ քան կարող էի լինել երբեք ոչ մի տուն
չեմ վառել ոչ մի առաջնեկի կամրջից չեմ շպրտել բայց միևնույնն է ողջ կյանքում
օգնության ամեն մի խնդրանքի պատասխանել եմ բաժակ լցնելով մեջք
դարձնելով այս սառնությանը ես շատ անուններ եմ տվել մտածելով եթե անուն
ունենար ապա լուծում էլ կունենար մտածելով եթե գայլին գայլ անվանեմ
կկարողանամ բթացնել նրա ժանիքները ես ադամանդի պես տարիներ շարունակ
կրել եմ այս սառնությունը մոտ պահելով այնքան մոտ որքան արյունը մինչև մի օր արթնացա
այն ներսումս էր ամբողջությամբ երկուսս էլ կործանված էինք ու
անճանաչելի երկու մետաղադրամ գնացքի գծերին գնացքը անցել-դարձրել էր
մեկը
Թարգմանությունը անգլերենից՝ Անահիտ Ղազախեցյանի
