Էմիլի Դիքինսըն | Սա իմ նամակն է աշխարհին

Ես մի քույր ունեմ տանը

Ես մի քույր ունեմ տանը
Եվ մի ցանկապատ հեռվում,
Ու թեև գրանցումով՝ միայն մեկը,
Բայց երկուսն էլ ինձ են պատկանում:

Մեկը նույն իմ ճամփով է գալիս,
Հագնում է փոքրացած շորերս,
Մյուսը թռչնի պես է, իր բնում
Շյուղ առ շյուղ կպցնում է մեր սրտերը:

Նա բնավ մեր նման չի երգում,
Լրիվ ուրիշ տոնայնության մեջ է,
Ինքն է ու իր մեղեդին,
Ճիշտ ինչպես բզեզը հունիսին:

Մանկությունից հեռու մի օր՝ այսօր…
Մենք վեր ու վար էինք անում բլուրներով,
Ես բռնում էի նրա ձեռքը ամուր՝
Կարճելու մղոնները մեր միջև:

Եվ ցածրիկ բզզոցը նրա՝
Ձգվող ահա երկար տարիներ,
Դեռ ունակ է խաբել թիթեռնակին,
Եվ աչքերում նրա փայլուն՝
Ապրում են դանդաղ մանուշակներ՝
Ծաղկող ամեն մայիս:

Տրորելով խոտերն ու ցողը՝
Վաղ լուսաբացին
Կորոնեմ աստղը մենակ,
Բոլոր գիշերներից այն կողմ, հեռու կլոր թվերից,
Սյուի համար
Այժմ և միշտ:

 

Հայր մեր, որ երկնքում ես

Հայր մեր, որ երկնքում ես,
Հոգ տար մկնիկի մասին,
Որ կատվի թաթերի մեջ է:
Մի պստիկ տեղ գտիր քո արքայությունից
նշված՝ «Մկան համար»:

Սերովբեական խաղաղ դարակում բաժակների
Թույլ տուր նրանց ամբողջ օրը կրծել
Մինչ բանից անտեղյակ անիվները հեծանվի
Հանդիսավոր կերպով կգլորվեն հեռու:

 

Ես ունեի մի ոսկեդրամ

Ես ունեի մի ոսկեդրամ,
Բայց կորցրեցի ավազների մեջ:
Եվ թեպետ մի մեծ կորուստ չէր,
Գետնին էլ փաունդներ էին ընկած,
Իմ տնտեսող աչքին դրանք չէին երևում,
Ու երբ ամեն անգամ ոսկեդրամ էի գտնում,
Ես հիշում էի կորուստս,
Նստում ու հոգոց հանում:

Ես կարմրակուրծք մի շահրիկ ունեի,
Որ երգում էր ամբողջ օրն ինձ համար,
Բայց հենց ծառերը ներկվեցին,
Նա էլ չվեց ու գնաց:
Ժամանակի հետ այլ շահրիկներ եկան հյուր,
Ու նրանք բոլորն էլ նույն բալլադներն են երգում ինձ համար,
Բայց ես իմ կորած տրուբադուրի համար եմ
Տանս մեջ տաքուկ տեղ պահում:

Ես մի աստղ ունեի երկնքում,
Անունը դրել էի «Պլեադ»,
Ու երբ անուշադիր դարձա,
Ինձ պես մոլորվեց ու կորավ:
Ու թեպետ երկինքն աղմկոտ է,
Գիշերն էլ՝ շողշողուն ու պայծառ,
Ինձ այնքան մեկ են բոլորը,
Երբ այլևս իմը չի ոք ոք:

Բայց իմ երգն այլնի մասին է.
Ես ընկերոջ եմ կորցրել,
Ում անունը «Պլեադ» էր, շահրիկ,
Ոսկեդրամ էր ավազի մեջ:
Ու երբ մի օր մրմռացնող իմ այս երգը՝
Ընկերակից արցունքներով,
Կհանդիպի դավաճանի աչքին
Ինչ-որ մի հեռավոր երկրում,
Դու թույլ տուր ափսոսանքիդ փառահեղ
Գողանալ մտքերը նրա,
Եվ դժվար թե նա դրանից հետո
Մխիթարանք գտնի այս արևի տակ:

 

Նա ուտում էր ու խմում թանկարժեք բառեր

Նա ուտում էր ու խմում թանկարժեք բառեր,
Եվ այլևս ոգով խիզախ էր ու պինդ:
Մոռացավ, որ եղել է աղքատ,
Եվ որ շրջանակն իր կեղտի մեջ կորած էր եղել,
Սև օրերի մեջ էր քարշ եկել ու պարել:
Եվ հիմա ժառանգություն էր ստացել՝
Մի ողջ գիրք: Ինչ ազատություն է
Խաղաղված ոգին բերում:

 

Ես գնացի շնորհակալություն հայտնելու

Ես գնացի շնորհակալություն հայտնելու,
Բայց նա քնած էր:
Անկողինը փորված էր քարի մեջ,
Գլխավերևում ու ոտքերի տակ՝ լիքը ծաղիկներ,
Որ ճամփորդներն էին թողել ու հեռացել:

Մարդիկ, որ կուզեին շնորհակալ լինել,
Բայց նա քնած էր:
Ավելի հեշտ էր ծովն անցնել
Ու տեսնել նրան չմեռած,
Բայց ժամանակը ետ բերելը
դանդաղ է ստացվում մի քիչ:

 

ՀՌՉԱԿը ժամանակավոր կերակուր է

ՀՌՉԱԿը ժամանակավոր կերակուր է՝
Մատուցվող երերուն ափսեում,
Որ բացվում է մի անգամ հյուրի առաջ սեղանին, բայց
Ոչ երկրորդ անգամ,
Եվ մնացորդների համար ագռավներ կան կազմ-պատրաստ,
Որ հեգնական կռինչով
Գյուղացու եգիպտացորենն են կտցում:
Տղամարդիկ ուտում են այն ու մեռնում:

 

Ես ճահիճ տեսած չկամ

Ես ճահիճ տեսած չկամ,
Օվկիանոս էլ,
Բայց գիտեմ՝ ինչ տեսք ունի հավամրգին,
Ու ինչ ալիքներ պիտի գան:
Ես երբեք աստծո հետ չեմ խոսել,
ոչ էլ երկնքում եմ եղել,
բայց, միևնույն է, վստահ եմ,
որ ես ճիշտ իմ տեղում եմ, կա՛մ:

Նրա այտն իր կենսագիրն է

Նրա այտն իր կենսագիրն է,
Ու քանի այն գիտի շիկնել
Կործանումը նախատինք է:
Դրանից հետո նա մեղք է գործում
Հոգու խաղաղ պայմաններում:
Գողը:

 

Սա իմ նամակն է աշխարհին

Սա իմ նամակն է աշխարհին,
Որ չգրեցի ինքս ինձ երբեք,
Առօրյա լուրեր, որ հայտնում է բնությունը
Քնքուշ ու վեհ տոնով:

Նա փոխանցում է իր նամակներն
Անտես մի ձեռքով՝
Դրդված սիրուց իր հանդեպ՝ սիրելի համերկրացուց,
Խնդրում եմ մեղմ դատել:

 

Բարակ-մարակ մի տղա խոտերի միջով

Բարակ-մարակ մի տղա խոտերի միջով
Սողալով անցնում է մեկ-մեկ,
Գուցե հանդիպել եք նրան, գուցե՝ ոչ:
Հանկարծակի ներկայությունը նրա

Բաժանում է խոտերը սանրի պես երկու մասի:
բծավոր մարմինն է երևում
Ու խոտը փակվում է ոտքիդ տակ
Եվ բացվում կրկին հեռվում:

Նա սիրում է ճահճուտի ձգվող հեկտարները,
Ուր գետինը պաղ է, ու ցորեն չի ծլում,
Դեռ երեկ, երբ պատանի էի ու սիրում էի ոտաբաց
Կեսօրի միջով վազել, հանդիպեցինք, ինձ թվաց՝ մտրակ էր
Բարկ արևի տակ, ու երբ կռացա՝
Վերցնելու հասանելիքս,
Խոժոռ օձ էր, ֆշշացրեց ու գնաց:

Ես գիտեմ բնությանը մոտ կանգնած
Մի քանի մարդու, մի քանիսն էլ գիտեն ինձ,
Ու նրանք ինձ համար
Անկեղծության փոխադրամիջոց են:

Բայց չեմ հիշում ուրիշ մեկին այն տղայի նման
Ընկերովի կամ էլ մենակ,
Որ շնչում էր այնպես սառն ու հստակ
Ու քարացնում ոսկորներս վախից:

 

Ես Երբեք չեմ կորցրել երկու անգամից շատ

Ես Երբեք չեմ կորցրել երկու անգամից շատ:
Խրված էի ցեխի մեջ:
Երկու անգամ եղա մուրացիկ
Աստծո դռանը չհասած:

Հրեշտակները՝ երկու անգամ վերևից ընկած,
Խանութում վճարեցին իմ փոխարեն:
Ավազա՛կ: Բանկի՛ր, Հա՛յր,
Ես աղքատ եմ նորից ու ավելի:

 

Ես ոչ ոք եմ, իսկ ո՞վ ես դու

Ես ոչ ոք եմ, իսկ ո՞վ ես դու,
Մի՞թե ոչ ոք ես նաև դու,
Դե ուրեմն դու իմ զույգն ես,
Սո՛ւս՝ չիմանան, թե չէ գիտես,
Աշխարհով մեկ կտարածեն:

Ի՜նչ տաղտկություն, լինել Մեկը՝
Հայտնի, ասենք, գորտի նման
Եվ անունդ տալու համար
Այն ձգվում է հունիսի պես երկար-երկար՝
Ի հիացում ամբողջ ճահճի:

 

Ինչ գաղտնիքներ են անցնում ջրհորով

Ի՞նչ գաղտնիքներ են անցնում ջրհորով:
Եվ ջուրը՝ ապրող հեռու խորքերում,
Ջուրը՝ հարևան ուրիշ աշխարհից՝
Տեղավորված ջրհորե բաժակում,

Որի վերջը չի տեսել ոչ ոք,
Ապակե խուփը միայն,
Որին թե ուզես նայել, կթվա, թե կանգնել ես ահա
Անդունդի եզրին, ու անդունդը նայում է քեզ:

Ու խոտերը չեն վախենում ոչ մի բանից:
Զարմանալի բան է ախր,
Կանգնել այդքան մոտ անդունդին ու լինել այդքան խիզախ:
Հուզվում եմ ամեն անգամ:

Երևի կապված են իրար հետ:
Ճահճախոտն աճում է ծովի մոտ,
Այնտեղ, ուր ոտքի տակ հող չկա,
Ու չի ամաչում դավաճանելուց:

Բայց բնությունը դեռ անծանոթ է մնում,
Ու նրանք, որ ամենաշատն են մեջբերում նրան,
Ոչ անցել են կողքով նրա տան՝ ուրվականախեղդ,
Ու ոչ էլ պակասացրել են թիվը ստվերների:
Եվ ինչ ափսոս չիմացողներին նրա,
Թեպետ նրանք, որ գիտեն նրան,
ավելի քիչ են ճանաչում, քան նրանք,
որ նրան վաղուց գիտեին:

 

Որոշ բաներ, որ թռչում են այնտեղ

Որոշ բաներ, որ թռչում են այնտեղ,
Թռչունները, ժամերն ու մեղուները,
Էլեգիայի հետ կապ չունեն:

Որոշ բաներ, որ կանգնած են այնտեղ,
Տխրությունը, բլուրները, հավերժությունը,
Նման չեն ինձ:

Այնտեղ, ուր հանգստությունն է, բարձրանում են:
Կարո՞ղ եմ բացատրել երկինքները:
Այդ ինչպե՛ս է մնացել առեղծված:

 

Փոքրիկ խելահեղությունը գարնան

Փոքրիկ խելահեղությունը գարնան
Օգտակար է անգամ Արքային,
Բայց Տերը Ծաղրածուի կողմից է,
Ով այնպես է ստեղծել հրաշալի այս թատրոնը՝
Այս ամբողջ փորձառությունը կանաչ,
Ասես իր սեփականությունն է:

 

Համբավը մեղու է

Համբավը մեղու է,
Բզզում է,
Խայթ ունի,
Եվ, օ՜, ունի թևեր:
Անգլերենից թարգմանեց Հասմիկ Սիմոնյանը

Share Button

Նշանաբառ՝

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *