Անոմալիա
Մի անգամ Երևան քաղաքում
իմ սերը թաքուն
նայեց քո հրաշքությանը:
Մայիսի էն ե՜րբ էր.
գարունը ճամպրուկն էր հավաքում,
որ էլ երբե՛ք
Մի անգամ Երևան քաղաքում,
ուր գարուն չի լինում՝ ասում են,
պատահե՛ց…
Ու մինչև հիմա՝
զուտ աշուն-ձմեռ-ամառ՝
հաշմանդա՜մ եղանակ…
Էսքա՞ն տխուր
Աչքերս չեն տեսնում – քեզ,
վաղուց է այսպես – կույր,
գիշերը ո՜նց սիրեց մեզ,
առաջին ու վերջին քո՛ւյր:
Գիշերը ո՜նց սիրեց,- տե՛ս,-
եկել է-չի գնում – ո՞ւր.
աստղե՞րն են գողացել, թե՝ քեզ,
առաջին ու վերջին քո՛ւյր:
Մակընթացության սպասումով
Հունվար – ու սերը նահանջում է,
նավի միայնակ կմախքը դեռ
հիշում է բույրը վերադարձի ու մշկենու,
բայց ջուրը հորիզոն է արդեն,
որ ինձ չի պատկանում.
քեզ էլ,
ոչ մեկին առհասարակ,
ինքնագլուխ կատվի արագությամբ
մթնում ու լուսանում է այնտեղ,
ուր ձայնը չի պահպանում
նույնիսկ լռությունդ,
ու միայն ստվերս անհամարձակ
մարդուկես բարձրության ալեհատից
սևեռվում է դեպի մոտավոր հեռուն՝
մակընթացության սպասումով…
Անքեզ գարուն
Անտառն իջնում է բլրալանջով,
մոտենում է կամաց,
ամենաջահելը (համենայնդեպս՝ կանաչ)
թափով թակում է պատուհանս,
ամենաախմախ ամենաջահելը
թափով թակում է պատուհանս
ու հետ չի քաշվում գոնե,
որ դո՜ւ թվաս…
Ինչպես առաջին հեռվում
Ես քեզ ամեն գիշեր
կորցնում եմ նորից՝
Չարենցի մայթին,
հեքիաթի խոնավ անտառում,
առաջնեկիդ ծննդյան տարում,
ուրախության առթիվ
ու տխրության առթիվ,
տարեմուտից մինչև նախագարուն
ու գիժ մարտից մինչ նախատարու
կեսգիշերը վերջին,
երբ դեռ սպասում են գալուն,-
ես քեզ կորցնելու կարգ եմ կատարում,
մեն-մենակս,
ներսում,
աներգչախումբ,
անմոմ,
անդրախտ ու անկես,
անվկա ու անքեզ, բայց միշտ մեկին մեկ,
ինչպես առաջին հեռվում,
երբ սերը Հակոբի սանդուղքով բարձրացավ վեր՝
Աստված, թե սատանա գտնելու…
Անձրևից անձրև ժամանակի հետ
Դու իմ երկնքում տեղաշարժվում ես ամպի լռությամբ:
«Անձրևից անձրև» ժամանակի մեջ
դու իմ երկնքի անշարժությունն ես ծաղրանկարում:
Երբ աստվածները մոռանում են մեզ
ու զբաղվում են պանթեոնային համալրումով.
մենք էլ աստված ենք, սակայն հայացքս.
շարժվելով մարմնիդ եզրագծերով,
սահմանազանցման կես մատնաչափը չի գերազանցում:
Անցուրտ վայրերում տարածությունը
փորձն է կրկնում ցանցաթաղանթի.
ու ներքևում էլ երկինքը նույնն է,
բայց երկնագույնը
անարձագանք է հազարապատիկ,-
արի չուրանանք,-
սահմանազանցի համադրությամբ
ես, ինչ խոսք, մի քիչ երջանկություն եմ.
իմ երկնքում դեռ տեղաշարժվում ես ամպի լռությամբ…
Խոստովանություն
Վերջին հաշվով, բնական պտույտ է,
ձյունը հալվում է, ծառը՝ ծաղկում,
արտույտն առավոտի թռչուն է,
ծղրիդը՝ գիշերվա ձայն,
քարը մամռակողմով է դառնում հյուսիս,
ու արևերես բազմացած մրջյունները
կոմունիզմ են կառուցում քարի տակ,
արթնացած մեղվապարսն
արթնացնում է մեղվապահին,
արթնացած մեղվապահը՝ կնոջը,
կինը՝ մանկածնության բնազդը,
որ խուտուտ է տալիս պորտից ցած՝
վերմակի տակ անցած մրջյունի պես,-
ինձ, քեզ, արջին,
որ նույնպես արթնացել
ու սպասում է մեղվապահի գնալուն,-
ինչ տարբերություն,
երբ, վերջին հաշվով, բնական պտույտ է,
ձյունը հալվում է. ծառերը՝ ծաղկում,
ինչ գժվելու են ծաղկում
վերջին ցրտերից այն կողմ…
Երբ արևը դեռ է
Եվ կլինի աշուն:
Հոկտեմբերը
օրացույցի ճշգրիտ գուշակումով
կկատարվի,
ու բևեռը կթեքվի մի քիչ էլ.
սիրում եմ, երբ արևը դեռ է,
բայց արդեն զիջում է դերը,
ու տերևաթափի նախաքամին
փոխում է սեռը
և նորից առաջին սերն է
առաջին գիշերվա անտառի…
Աննա Կարենինա
Գնացքը մտնում է կայարան՝
հոտոտելով գծերը,
գծերին՝ անպայման
քսայուղի բծեր,
մարող արևի շողք
ու լքված կին,
որ թևատարած գրկում է
մոտեցող ստվերը,
գնացքի մոտեցող սերը –
մոտեցող շոգի անթարթում
աչքի տակ մոտեցող իր
վերջին տղամարդուն…
Ցավի գիտություն
Անշպար կինը
մի պատահական առավոտ տվեց
տաք ու շտապող իր մերձությունը,
կրծքին՝ կապույտներն օտար համբույրի
և աչքերի տակ՝ մթին ստվերներ,
մթին ծառուղու սուտ խոստումի պես:
Ու տխրություն էր…
Այս պատմությունը չի հավանում քեզ,
դու ուրիշ վեպի ներածություն ես,
պարզապես նույնն է անհնարինի վավերացումը,
ու նույն աստղերն են ճիշտ ժամանակին
ծնվում – ծերանում – ծորում անշտապ՝
աշուն ու անձրև նմանակելով,
ու տխրությունը միայնակներին
սիրում է խաբել նմանակներով…
Կարմիր գծից անդին
Անցնե՞նք կարմիր գիծը:
Մեզնից թաքուն:
Իբր նավակում տեղ չկար:
Իբր ձեղնահարկում,
սարդոստայնի ժամացույցը լարելիս,
մատներն ակամա իրար գտան
ու չեն պոկվում կպչուն սևեռման պես,
որ կրճատում է տարածությունը՝
դառնալով արձակվող կոճակ
կրծկալի երիզ,
մատնաչափ հայտնություն,
դողէրոցք,
տենդ.
մարմինների միջև սեղմվող նեղուց,
ուր եռում է վճիտ նախաջուրը,
ու վերջինը բոլոր նավակներից
նահանջում է՝ մեկ-մեկ նայելով հետ –
կարմիր գծից անդին թողածներին…
Սիրո զուգահեռը
Մեզնից հետո էլ չենք հատվելու,-
Ընդհատվելով, սկսվելով նորից,
առանց վհատվելու փնտրելով շրջմոլիկ
ներկայությունը – մեզնից որի՞ – իմ թե քո՝
թեքվող ստվերների նախահորից
մինչև թեքված ստվերների անդարձության կետը,
որ կապ չունի մեզ հետ,
բայց մեզ հետ է ծննդյան օրից,
ինչպես նույն գետը,
ուր չես մտնի երկրորդ անգամ,
բայց ուղեկցում ես՝
կցագրվելով
որպես ափ,
երբ ես ափն եմ երկրորդ…
Սրտագրություն
Մշուշի մեջ չգիտե՞ք
ուր են աճում եղյամակեղև՝
ծառերը, մարդիկ, տխրությունը,-
կա երևի, դեռ կա
թաքուն մի տեղ,
ուր սպասում են նրանց
կաղապարները ստույգ.
ինչպես կինը,
որ լցվի երեխայով,
աղոթքով՝ եկեղեցին,
նահատակով՝ մահը…
Ու երբ կից արի ափերս,
որ մի քիչ մշուշ ու ժամանակ պահեն,
հանկարծ հասկացա,
որ սրտաձև են ափերս կցվում՝
ինչ մշուշ է նստել
դաշտում Արարատյան,-
սրտաձև են կցվում,
անկախ նրանից՝
ում կաղապարն է…
Օգոստոսի անձրև
Ծիծեռնակը քսվեց ապակուն:
Ծխախոտ առաջարկեցի,
վառիչ.
օդում կախեցի մոխրամանը.
Մերսի՝ ասաց
(երևի Փարիզից էր գալիս՝ Աշոտի հետքերով),
ոտը ոտին,-
մաքուր ֆրանսուհի,-
օղակ-օղակ ագուցեց
Winston white-ի ծուխը,
ու կուրծքը ճեփ-ճերմակ էր
դեկոլտեից անդին,
մատներիս հիշողությունը դողաց
(թե՞ նախորդ օրվա խմածն էր մուռը հանում),
ու ծիծեռնակին ծխելիս թողած՝
թռա տանիք,
ուր Կառլսոնը բանաստեղծություն էր գրում
իր երազի ծիծեռնակի մասին,
ու շշի տակ մի քիչ դեռ մնացել էր…
Ո՜նց է թշշում, երբ օգոստոսին անձրև է գալիս:
Ինչ սիրուն ու անցած են
անձրևին նախորդող ծիծեռնակները…
Ակվարել
Կպատմես թրթռոցը օդի,
առավոտվա 7-ի թափանցիկ շղարշը
ջրջնած մայթերին:
Կպատմես ծառի ճմլկոտելը՝
աննկատ, ինչպես աղջիկն է շտկում
կրծկալի թելը դասի շտապելիս:
Կպատմե՞ս թռչնաձագի խոնավ աղվամազը,
մանկան ժպիտը՝ մոր կուրծքը թողնելիս,
իսկ երազը,
որ սպասում է՝ նորից քնես
ու մտնես կիսատ թողած տեղից:
Կպատմե՞ս հունվարի քամին ծխնելույզում
ու հունիսի քամին՝
ամպրոպի Հովհաննես Մկրտիչ:
Կպատմե՞ս չակերտից չակերտ
զառանցանքի հոսքը.
որ միակ ճիշտն է բոլոր խոսքերից:
Կպատմե՞ս ինչ եղավ,
երբ դու էիր, Բոսխը, ու պատուհանից
ներս էր լցվում
հինգ տարի առաջ կտրած
թթենու ճյուղը:
Կպատմե՞ս ահը, տագնապը, երկյուղը,
երբ ժամանակի դիակը թռչում է
ժամանակից արագ,
ու հոկտեմբերի անձրևից էլ բարակ
բանաստեղծության բնազդն իջնում է
ոչմիտեղ տանող սանդուղքներն ի վեր…
Կպատմե՞ս…
