Լուսանկարը՝ Հու Մինի
Photo by Hu Min
Դուո Դուո, (իսկական անունը՝ Լի Շըճըն), ծնվել է 1951 թ. Օգոստոսի 28-ին Պեկին քաղաքում։ Նրա անունը թարգմանաբար նշանակում է «շատ շատ»՝ ի հիշատակ իր մի քանի ժամ ապրած դստերը։ Բանաստեղծություններ սկսել է կարդալ ու գրել 70-ական թվականներից, երբ Չինական Մշակութային Հեղափոխության ժամանակ իր մի քանի դասընկերների հետ, որոնցից երկուսը հետագայում նույնպես պետք է դառնային հաջոված բանաստեղծներ, ուղարկվում է Հեբեյ նահանգի Բաիյանդիեն լճի մոտակայքում միանալու «Գյուղական արտադրության բրիգադին»։
Նրա անունը հաճախ ասոցացվում է «Մընլոնգ» (խավար, անհասկանալի) բանաստեղծների խմբի հետ, սակայն նա երբեք չի եղել որևէ խմբի ակտիվ անդամ։ 1989 թվականից հիմնականում բնակվել է Նիդեռլանդներում և Եվրոպայի այլ երկրներում՝ ժամերի տարբերությամբ խույս տալով Հունիսի 4-ի Թիենանմենի հրապարակի դեպքերից, գրպանում ունենալով նախօրոք գնված տոմս դեպի Լոնդոն, որտեղ նախատեսված էր նրա պոեզիային նվիրված ընթերցանություններ։ 2004 թվականին վերադարձել է Չինաստան և բնակվում է Պեկին քաղաքում։ 2009 թվականին արժանացել է Նեուստադ գրականության պատվավոր մրցանակին՝ դառնալով մրցանակի 21-րդ և միակ չինացի դափնեկիրը։
Ամստերդամի գետը
Նոյեմբեր։ Գիշերամուտի քաղաքում
միայն Ամստերդամի գետն է
հանկա՛րծ
տանս ծառի նարինջները
տատանվում են աշնան քամուց
ես փակում եմ պատուհանը, անօգուտ
գետը շրջում է հոսանքը, անօգուտ
մարգարիտներով լցված արևը բարձրանում է
է՛, անօգուտ
աղավնիների խումբը սփռված ասես մետաղի խարտուք
առանց տղամարդու այս փողոցը անսպասելի ընդաձակ է թվում
անձրևից հետո
խխունջներով վխտացող տանիքը
ի՛մ հայրենիք
Ամստերդամի գետով դանդաղ հոսում է…
1989
Առավոտ
առավոտ կամ ցանկացած մի ժամանակ, առավոտ
երազում դու զարթնել ես, դու վախենում ես որ զարթնել ես
ու դու ասում ես` դու վախենում ես պարանից, վախենում ես դեմքից
կնոջ՝ թռչնի նման, ու երազում հորդ ես տեսնում
թռչնի լեզվով խոսելիս, թռչնի կաթ խմելիս
երազում հայրդ մենակ՝
մի պատահականությամբ և ոչ երազում
ունեցել է քեզ, դու երազում տեսնում ես հորդ տեսած երազը
երազում հայրդ ասում է՝ էս մեռած մարդու երազ է։
դու չես հավատում, բայց դու հակված ես հավատալու
էս երազ է, ընդամենը երազ, քո երազը,
որ մի ժամանակ մի հեծանիվի բռնակ էր
դեռ պահպանելով ձեռքի մեջ սեղմված ձևը
հիմա՝ կախված է քո հոր փորից
մի ժամանակ ծնվելուց հրաժարվող տղեն
հիմա էտ դու ես, մագլցում ես հետ բռնակի վրա
երազում տեսնում ես երազիդ բոլոր մանրամասները
ոնց որ հորդ՝ գետնին թողած ատամի կտորը, որ փայլում է
ու ժպտում է քեզ, ուրեմն դու մահ չես
էս ընդամենը մահվան մի օրինակ է. դու երազում տեսնում ես քո երազի մահը։
1991
Ծովին նայելիս
Եթե տեսել ես ձմռան ծովը՝ երակներով հոսողը հաստատ արյուն չի
ուրեմն սեր անելիս ծովին է նայել պետք,
հաստատ է, դուք դեռ սպասեք
սպասեք ծովի քամին ևս մի անգամ դեպի ձեզ կփչի
էտ քամին հաստատ անկողնուց է գալիս։
Հիշողությունը նույնպես, հաստատ
մեռած ձկան աչքերում պահպանված ծովի կեղծ տեսիլքն է
ձկնորսը հաստատ արձակուրդում գտնվող մեխանիկ կամ ատամնաբույժ է
հունիսի բամբակը հաստատ ստերիլացված է,
հաստատ է, դուք դեռ դաշտերում հոգսեր եք փնտրում
ձեր անցած ծառերին հաստատ բախվել են ու այտուցվել
ահռելի ջղայնությունը հաստատ ձեզ մի ուրիշ ապագա է խոստանում
որովհետև դուք շատ էք սիրում ասել «հաստատ»
ինչպես հնդիկ կանայք որոնք անպայման պետք է ցույց տան իրենց բաց իրանները։
Ձեր համատեղ ապրելու տարածությունը հաստատ հեռու չի
Չինական թաղամասից տարածությունն էլ հաստատ հեռու չի
հաստատ մի լուսին կլինի, որ կփայլի ոնց որ մի լիքը բերան խորխ
հաստատ մեկը կգտնվի որ կասի՝ էս ձեր առողջությունն է
ավելի քիչ կարևորը և կամ էլ ավելի շատ կարևորը՝ հաստատ
հաստատ կմնա ձեր սրտերում
ոնց որ Անգլիայի դեմքի էն ինքնավստահ պարկուճի կտորը։
Ծովին նայելը հաստատ սպառել է ձեր տարիները,
աչքերում պահպանված աստղերը հաստատ դարձել են ածխի մոխիր
ծովի շողքը հաստատ ծովի տակից կաթում է դեպի մի այլ աշխարհ,
բայց ամեն դեպքում երբ գիշերը մեկն ու մեկը պիտի մեռնի՝ մեկը մեռնում է հաստատ
չնայած մատանին հաստատ չի ուզում փտել մսի մեջ
թեպետ հորմոն սրսկած ձիու հետույքը հաստատ պիտի խլրտա
ուստի կարգի բերելը հաստատ խառը շրջշրջելն է
կառքից ճոպանը ընկնում է՝ ասպանդակը հաստատ շատ արագ է տրորվել
գարնանային քամին հաստատ նման է երիկամների քարերից տառապողի կանաչ գոտուն
տաքսու վարորդի դեմքը հաստատ նման է եփած մրգի
ձեր՝ տուն վերադառնալու ժամանակ էն հին աթոռը հաստատ երիտասարդ է, հաստատ։
1989 – 1990
Դորդոնի ամրոցը
Պահակը ուտում է թաշկինակի մեջ փաթաթած սալորը
կատարյալ ձախողված այգին ծիծաղում է
պոեզիայի բուխարու մեջ, ամառվա կեսին
վառարանը միայն վառել գիտի
զվարթ վառարանավարը միայն խառնել գիտի
երբ կինն անցնում է ծառի ստվերով՝
այլևս ծեր է
նրա կորած գեղեցկությունը դեռ ցնցում է իմ մնացած տարիները
Մեր սիրո ամենաթունդ ժամանակ գոյացած գիշերը
Իմ ճամպրուկը՝ թեթև
լողում է, արդեն դանդաղ հնձվող դաշտով
նավի վրա, տեղափոխելով մեր շենքը
հուսամ՝ շատ մոտ մեր հարևանին,
ավելի հեռվում՝ հրաժեշտ
ավելի շատ նորապսակներից կազմված
իմ ճամպրուկը, ավելի թեթև
առաջ շարժվելու…
Թարգմանությունը չինարենից՝ Ռոբերտ Ծատուրյանի
