Պանտելիս Բուկալաս
Միսեն
Հեկտորի ճամբարում եմ եղել ես,
թե ճամբարում Ոդիսևսի –
ի՞նչ տարբերություն:
Չունի Քարոնը հայրենիք և նա դեմոկրատ է:
Բացի այդ ես ամենևին էլ չեմ կռվել.
ես միայն շեփորն եմ լարել
եվ հնչյուններով նրա
մարդկանց` զենքերով շառաչ` մարտի նետել:
Եվ որքան ոգեշնչող էր նվագն իմ,
այնքան շատ դիակներ էին շուրջս փռվում:
արյունն ինձ մթագնել էր:
եվ սակայն, կարո՞ղ էի ես արվեստը դավաճանել
եվ ռիթմն, որ ներսումս էր,
այլափոխել:
Մինչ` վշտից, ինձ թվում է, թե ցասումից,
( հազիվ թե հպարտություից)
ես չեմ պարծեցել,
որ մակհանացու և մահացու երաժշտություն իմ
ստվերել է շեփորները աստվածների
լսեց ինձ Տրիտոնն
ինքը` ծովային, շեփորն իր` ծովային,
մոլեգնեց.
աստվածներին նախանձն է շարժում:
Եվ ինձ ջրախեղդ արեց:
Մինչև իսկ մրցության ուրախությունն ինձ չտրվեց,
մինչև իսկ ուրախությունը պարտության:
Եվ ես օրհնում եմ Մարսիասին,
նա եկել է մրցման և պարտվել,
նրա սրինգը
Ապոլոնը ոչ թե քնարով է հաղթել,
այլ խորամանկությամբ:
Աստվածներին խորամանկությունն է շարժում:
Աստված կախել է նրան և կաշին քերթել,
բայց նրան գոնե մրցություն է
տրվել:
Օսիպ Մանդելշտամ
***
Անքննություն։ Հոմերոս։ Պիրկ առագաստներ։
Կիսաընթերցված է ցանկը նավերի…
Այս երկարուն երամը, երթը կռունկների
Որ մի ժամանակ քել է Հելլադան։
Ինչպես կռունկների սեպը օտար ափերում,
Աստվածային փրփուր է արքաների գլխին,
Աքայացի այրեր, դեպի ու՞ր եք նավարկում,
Ձեր ինչի՞ն է Տրոյան, եթե չլիներ Հեղինեն։
Ծովը և Հոմերոսը – սերը ամեն ինչ շարժում է։
Ես ու՞մ լսեմ` ահա, Հոմերոսը լռին։
Իսկ Սև ծովը պերճախոսելով աղմկում է
Ու որոտագին մոտենում սնարին:
Ռոման Կիսյով
«…գիտես արդեն
խորհուրդը Իթակեների»
Կ. Կավաֆիս
Ես էլ ` Ոդիսևսն եմ
Բայց անիմանալի
Իմ մասին ոչ ոք չի լսել
Եվ չեն կռահել հնարամտությունն իմ:
Քանզի ես երբեք չեմ լքել Իթակեն:
Իմ կյանքում ես երբևէ չեմ հանդիպել
Կիկլոպների, լեստրիգոնների և սիրենների,
Ես չեմ հորինել Տրոյական ձին
Եվ չեմ գործել սխրանքներ:
Քանզի ես երբեք չեմ լքել Իթակեն։
Իմ աղեղի զորության ու արիության մասին
Ոչ ոք չի իմացել:
Մինչև իսկ սառել է սերը Պենելոպեի:
Քանզի ես երբեք չեմ լքել Իթակեն։
Իոսիֆ Բրոդսկի
Էնեաս և Դիդոնա
Նայում էր լուսամուտից մեծն այրը,
բայց նրա համար ողջ աշխարհը
ավարտվում էր իր հունական լայն տունիկայի
եզերքով՝ ծալքերի լիությամբ նման անշարժացած ծովի։
Նա էլ
նայում էր լուսամուտից
և հայացքն այժմ այնքան հեռու էր այդ վայրերից,
որ շուրթերը քարացել են հանց խեցի,
ուր շշուկն է թաքնվել
ու անթեք էր հորիզոնը գավաթի…
Իսկ նրա սերը –
եղել է գեթ մի ձուկ,
թերևս ունակ նավի հետքով ծովը մտնել
և ճեղքելով ալիքները իր ճկուն մարնով
գուցեև նրանից առաջ անցնել,
բայց նա,
նա արդեն մտովի ափ էր ելել:
Եվ ծովը շրջվեց արցունքի ծովով,
բայց ինչպես հայտնի է,
հենց հուսահատության պահին է
որ սկսում է փչել համընթաց քամին
և մեծն այրը
լքեց Կարթագենը:
Կինը կանգնել էր խարույկի դիմաց,
որ քաղաքային պարսպից ներքև
վառել են զինվորները,
և տեսնում էր դողդոջուն միրաժում`
հրի ու ծխի միջև,
թե ինչպես է Կարթագենը անձայն կործանվում։
Մինչ մարգարեությունը Կատոնի։
Փեթեր Հյուհել
Ոդիսևսի գերեզմանը
Ոչ ոք չի գտնելու
գերեզմանը Ոդիսևսի,
բահը դեմ չի առնելու
փխրուն սաղավարտին`
փոշու մեջ հնամենի ոսկորների:
Մի փնտրեք քարանձավը
ուր իջնում է հողի տակ
թրթռացող ծուխը , միայն ստվերը,
ջահի հրից կլանված
փնտրելու իր մեռյալ ուղեկիցներին,
երկարելով անզեն ձեռքերը `
մորթված ոչխարի արյամբ ցողված:
Իմն է ամենը,- ասում է փոշին`
արևի դամբանն անապատում,
խութերը` հորձանուտներով լի,
անավարտ կեսօրը, որ դեռ նշաններ է հղում
Իթակեցի ծովահենի որդուն,
աղից ակոսված ղեկը,
քարտեզները և նավերի ցանկը,
զառամյալ Հոմերոսի:
Խորխե Լուիս Բորխես
***
Ինչ- որ մեկը շտապում է արահետներով Իթակեի`
մոռանալով իր արքային`
տարիներ առաջ Տրոյա նավարկած,
ինչ-որ մեկը մտածում է
տոհմական կալվածքի,
նոր արորի ու որդու մասին
և իրապես երջանիկ է:
ես Ուլիսն եմ աշխարհի եզրին,
եղել եմ տիրույթներում Հադեսի
տեսել ստվերը թեբեացի Թիրեսիասի,
ով արձակել է երկու պարուրված օձերի,
տեսել եմ ստվերը Հերակլեսի,
որ որսում էր թփուտներում
ուրվականները առյուծների,
այն ժամանակ, երբ Հերակլեսը- աստված է Օլիմպոսում:
ինչ որ մեկը թեքվեց դեպի Բոլիվարը
կամ Չիլին:
երջանիկ կամ դժբախտ:
եթե միայն ես լինեի
Թարգմանությունը Սամվել Թավադյանի
